برای ضبط وکال، واقعا به باکس(Booth) نیاز دارید؟
امروزه بسیاری از موزیسین‌ها «فکر می‌کنند» برای ضبط وکال، حتما باید از باکس وکال(Vocal Booth) استفاده کنند. در حالی که خیلی اوقات با توجه به محیط ضبط و امکانات موجود، اصلا نیازی به تهیه باکس و ضبط وکال در آن نیست. بنابراین قبل از هر چیز، باید این را بگوئیم که ما به‌هیچ‌عنوان قصد نداریم افرادی که [به هر دلیل] این باکس‌ها را تهیه کرده‌اند را ملامت کنیم یا این‌که به آنان بگوئیم چه کاری درست است و چه کاری نادرست. در حقیقت هدف ما از نگارش این مقاله، راحت‌تر کردن زندگی برای کسانی است که می‌خواهند در اتاق خواب‌شان به تولید موسیقی مشغول شوند.
ممکن است همه ما باکس‌ها و پنل‌های مخصوص ضبط وکال را در فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی دیده باشیم. لازم است یادآوری کنیم که این باکس‌ها از دوران قدیم به یادگار مانده‌اند. در گذشته، از این تجهیزات برای ضبط یا اجرای زنده گروه‌های موسیقی استفاده می‌‌کردند. هدف استفاده از این تجهیزات، فقط یک چیز بود: جلوگیری از ترکیب صداهای مختلف با یک‌دیگر. فی‌الواقع استفاده یا عدم استفاده از باکس‌ها و پنل‌ها، کوچک‌ترین تأثیری در «کیفیت» صدای ضبط شده ندارند.
هنوز هم بسیاری از افراد از این باکس‌ها و پنل‌ها استفاده می‌کنند اما وقتی دلیل‌اش را از آن‌ها می‌پرسید، در بهترین حالت می‌گویند: “فلان هنرمند در تلویزیون از همین تجهیزات استفاده می‌کرد!” یا “فلان دوستم این تجهیزات را برای استودیو شخصی‌اش تهیه کرده و از آن‌ها استفاده می‌کند!”
قبل از شروع بحث اصلی، بهتر است تفاوت بین “عایق صوتی” و “آکوستیک” را بدانید:
- عایق صوتی: جلوگیری از ورود اصوات ناخواسته به محیط
- آکوستیک: خوب جلوه دادن صدای محیط – کاری کنیم که [با قرار دادن منبع صوتی] محیط‌مان صدای خوبی را ارائه دهد.
بگذارید یک مثال بزنیم… فوم یک عایق صوتی نیست. چون از ورود اصوات ناخواسته، جلوگیری نمی‌کند. فوم در واقع یک پنل آکوستیک به حساب می‌آید. فوم کمک می‌کند تا صدای بهتری را در اتاق ضبط کنیم. به‌طورکلی، مباحث مربوط به عایق کردن(ایزوله کردن) محیط کمی پیچیده‌اند و بیشتر به ساختار، متریال و مسائل فنی مانند فرکانس‌های صدا و نویز و مواردی از این دست می‌پردازد.
اگر به‌دنبال یک صدای ساکت و شفاف هستید، باکس‌ها حتی می‌توانند کار را خراب‌تر کنند! باز هم تکرار می‌کنیم… اگر هدف‌تان از تهیه باکس‌ها یا پنل‌های آکوستیک، افزایش «کیفیت» صداست، باید در تصمیم‌تان تجدید نظر کنید.
“حالت اتاق” یکی از فاکتورهای بسیار مهم است. به‌عنوان مثال، حالت حمام به‌گونه‌ای است که صدا را Reverb می‌کند و همین امر موجب می‌شود که افراد از خوانندگی در حمام خانه‌شان لذت ببرند. هرچند بعضی اتاق‌ها شاید به‌ظاهر، صدای خوبی داشته باشند اما موقع ضبط، فراز و فرودهای زیادی را ارائه دهند. این فراز و فرودها در میکس قابل برطرف کردن نیستند. به عبارت دیگر، مشکلات این‌چنینی را نمی‌توان با یک EQ ساده برطرف نمود.
در مقابل اتاق‌های بزرگ، اتاق‌های کوچک قرار دارند. بگذارید یک مثال بزنیم… میزهای اصلی بیلیارد، ۲.۵ متری هستند. حالا فرض کنید می‌خواهید با همان تعداد توپ و با همان میزان انرژی، این بازی را روی یک میز ۰.۵ متری انجام دهید. نتیجه، غیرقابل‌پیش‌بینی است. همین اتفاق دقیقا برای صدا هم رخ می‌دهد. یعنی اتاق‌های کوچک، صدا را به‌شدت خراب می‌کنند. دلیل آن هم این است که صوت به‌سرعت با تمام دیوارهای اتاق برخورد کرده و انعکاس(رفلکت) آن باعث خرابی صدا می‌شود.
اندازه اتاق
به طور معمول، هر چه اتاق بزرگ‌تر باشد، Reverb بیشتری به صدا می‌دهد. احتمالا اغلب افراد این نکته را بدانند اما چیزی که شما به‌عنوان یک موزیسین باید بدانید این است که اگر صدای Reverb شده را بگیرید(ضبط کنید) و بعد در مراحل میکس بخواهید آن را کمتر کنید یا از بین ببرید، صدا از حالت طبیعی و زنده خودش خارج شده و این‌طور به نظر می‌رسد که گویی روی صدا یک افکت Comb اعمال شده!
جالب است بدانید اولین Reverb نرم‌افزاری با ترکیب موازی تعداد زیادی افکت Comb با یک‌دیگر به‌وجود آمد.
اگر افکت Comb را بشناسید، هرگز آن را در صدای خام‌تان ضبط نخواهید کرد. نظر شما در مورد استفاده از متریال‌های مخصوص آکوستیک چیست؟ شاید اولین چیزی که به ذهن‌تان می‌رسد، پنل‌های از جنس فوم باشد. مشکل فوم این است که اصطلاحا صدا را می‌خورد!
در اتاق‌های کوچک، فرکانس‌های پائین و اصوات بم همیشه دردسرساز هستند. مشکل اصلی صداهای بم در محیط‌های کوچک این است که همواره باقی می‌مانند و کل صدا را خراب می‌کنند. از طرفی، فوم‌های خاکستری رنگی که معمولا در فروشگاه‌های بزرگ موسیقی دیده می‌شوند، تأثیر چندانی در کاهش یا از بین بردن پیچش اصوات بم ندارند. در واقع ضریب جذب فرکانس‌های پائین این فوم‌ها واقعا ناامیدکننده است.
حتی راه حل‌های بهتر مانند نصب مستقیم پنل‌های پشم سنگ روی دیوار هم نمی‌توانند اصوات موجود در فرکانس‌های پائین را به‌اندازه قابل قبول و مناسبی کاهش دهند. وقتی یک حفره در پشت پنل ایجاد می‌کنید، متوجه می‌شوید که صدای حاصل، واقعا بهتر است و پیچش اصوات بم کمتر به‌گوش می‌خورند. شاید باورنکردنی باشد اما با بزرگ‌تر کردن حفره، نتیجه بهتر می‌شود؛ چراکه صدای بیشتری رد و بدل می‌شود و در نتیجه، دیگر آن پیچش اذیت کننده وجود نخواهد داشت.
اکنون چگونه می‌توانید بدون اتلاف وقت برای نصب پنل‌های بلااستفاده و بی‌اثر روی دیوار، از تأثیر عجیب و غریب “حالت اتاق” جلوگیری کنید؟ توصیه ما این است که درصورت‌امکان، از یک اتاق بزرگ استفاده کنید. سپس آن را با متریال و پنل‌های مناسب بپوشانید و در آخر، فاصله بین پنل‌ها تا دیوار را حدالمقدور، بیشتر و بیشتر کنید.
با توصیفات بالا، این اتاق بزرگ را نمی‌توان به‌عنوان «باکس» در نظر گرفت اما اگر این امکان وجود داشت، با انجام مراحل بالا، صدای این باکس(Booth) فرضی، کاملا طبیعی و نرمال می‌شود.
اگر باکس وکال نداشتید، چه کار می‌کردید؟ در تمام این مدت، اتاق خواب‌تان بهترین گزینه بود. پس به جای آن‌که به باکس‌های موجود در موزیک‌ویدئوهای قدیمی حسرت بخورید و برای خرید آن‌ها پول کنار بگذارید، دانش‌تان را در مورد قابلیت‌های میکروفن‌تان افزایش دهید و با توجه به نیازتان، اتاق خواب‌تان را به پنل‌ههای «مناسب و کارآمد» مجهز کنید.
ضبط صدا در اتاق خواب
Dustin M. Chaffin در بخشی از مقاله‌اش در وب‌سایت Medium می‌گوید: “من اخیرا به‌همراه یکی از دوستانم، در یک اتاق خواب، وکالِ آهنگ‌مان را ضبط کردیم. متأسفانه اتاق اصلا مجهز نبود؛ بنابراین ما مجبور شدیم هر پولی که داشتیم را برای مجهز کردن اتاق خواب هزینه کنیم. خوش‌بختانه نتیجه نهایی بسیار راضی کننده بود و تفاوت چندانی با یک استودیو نیمه‌حرفه‌ای نداشت.”
وی در مورد جزئیات تجهیز اتاق خواب، توضیحاتی را ارائه می‌دهد: “من با ۱۵ دلار توانستم چند پنل پشم سنگ با ابعاد ۲ در ۴ تهیه کنم. بعد از خریداری پنل‌ها، برای جلوگیری از خارش و حساسیت‌های پوستی، سریعا آن‌ها را داخل یک پارچه قابل تنفس قرار دادم. شما می‌توانید از هر پارچه‌ای استفاده کنید اما پیشنهاد من، کتان است.
با توجه به شرایطی که با آن مواجه بودیم، من میکروفن Audio-Technica AT4050 را برای انجام کارمان انتخاب کردم. ظاهر این میکروفن شاید خیلی جذاب و زیبا نباشد اما از لحاظ فنی، بسیار قوی بود و علاوه بر آن، از الگوهای مختلف ضبط نیز پشتیبانی می‌کرد. در چنین شرایطی، بهره‌مندی از الگوهای مختلف ضبط، واقعا مهم و تعیین کننده است.
ما با توجه به شرایط محیط، میکروفن را روی الگوی Bi یا همان Figure 8 قرار دادیم. یکی از مزایای عالی این الگو، عدم ضبط اصوات خارج از محدوده است. بنابراین طرف Off-Axis میکروفن را به‌سمت بخشی از اتاق قرار دادیم که احتمال ایجاد نویز در آن بیشتر بود؛ درب اتاق.
بعد از همه این‌ها، ما از صندلی‌های اتاق برای نصب پنل‌های پشم شیشه در جلو و عقب میکروفن استفاده کردیم. فاصله بین پنل‌ها را به‌گونه‌ای تنظیم کردیم که فضای کافی برای خواننده وجود داشته باشد.
با همه این‌ها، صدایی که ضبط کردیم هنوز هم کمی Reverb داشت اما نکته حائز اهمیت این است که میزان این Reverb اصلا دردسرساز نبود و حتی با اعمال کمپرس شدید روی صدا، باز هم صدا از حالت طبیعی‌اش خارج نمی‌شد. مقدار این Reverb به‌حدی ناچیز است که اگر دقت نکنید، شاید هرگز متوجه وجود آن نشوید.”
این صدای خامی است که در یک اتاق نسبتا بزرگ ضبط کردیم.
جمع‌بندی
برای داشتن یک صدای باکیفیت، وقت خود را در باکس‌های وکال صرف نکنید و به جای این کار، از یک اتاق بزرگ برای ضبط وکال استفاده کنید.
برای کاهش اصوات ناخواسته و نویزهای اطراف میکروفن مانند Reverb اتاق، سعی کنید از میکروفن‌هایی استفاده کنید که از الگوی ضبط Bi یا همان Figure 8 پشتیبانی می‌کنند.
با یک فروشگاه محلی که پنل‌های آکوستیک را عرضه می‌کند تماس بگیرید تا از تنوع پنل‌های پشم سنگ یا فایبرگلاس‌شان مطلع شوید. سعی کنید ابعاد پنلی که انتخاب می‌کنید، ۳ در ۳ در ۲ باشد؛ یعنی پنل‌های مکعبی‌شکل با ابعاد ۳ در ۳ که عمق آن‌ها حداقل ۲ اینچ است. همچنین برای چسباندن راحت‌تر و سریع‌تر پارچه به پنل‌ها، از اسپری‌های چسب 3m 77 استفاده کنید.
سعی کنید مکان قرارگیری تجهیزات و پنل‌ها را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که نویز کمتری وارد میکروفن شود. به عبارت دیگر، لازم نیست تعداد زیادی پنل خریداری کنید و اتاق «خواب» را از پنل‌های آکوستیک پر کنید! تنها کاری که باید انجام دهید آن است که از ورود نویز به میکروفن جلوگیری کنید.
