تاریخچۀ MTV و لوگوی آن

ام‌تی‌وی (به انگلیسی: MTV با ایدهٔ اولیهٔ MTV: Music Television) شبکهٔ تلویزیونی واقع در شهر نیویورک آمریکا است [ویکی پدیا]. این شبکه در سال ۱۹۸۱ با محوریت پخش جهانی آهنگ و موزیک ویدیو پا به عرصه گذاشت و در زمانی کوتاه، جایگاهی ویژه در فرهنگ موسیقی پاپ یافت. تاثیر این شبکه را کماکان می توان بر دنیای موسیقی دید. اما ام تی وی، از کجا شروع کرد؟ چگونه توانست رقبا را کنار بزند و این محبوبیت، اثرگذاری و مخاطبان را از کجا آورده است؟ در این مقاله تاریخچۀ ام تی وی، و همچنین نقش لوگوی نمادین آن در موفقیت این شبکه را بررسی خواهیم کرد.

آغاز فعالیت

MTV اولین فعالیت خود را یکشنبه، یکم ژانویه ۱۹۸۱ با عبارت «Ladies and gentlemen, rock and roll» (خانم ها و آقایان، این شما و این راک اند رول) و پخش اولین موزیک ویدیو با عنوان «Video Killed the Radio Start» (ویدیو، ستاره های رادیو را کشت) آغاز کرد. ام تی وی، در ابتدا تمرکزش روی ویدیو موزیک بود؛ به این صورت که ۲۴ ساعتِ هفته را نماهنگ پخش می کرد. هدایت برنامه ها به عهدۀ افرادی بود که بعدها به وی جی (VJ) معروف شدند.

ام تی وی، حتی در دوران جوانی اش، نقش بسزایی در شکل دادن به صنعت موسیقی ایفا کرد. قبل از ام تی وی، آن چه در شبکه های رادیویی پخش می شد غالباً آهنگ های مطرح و محبوب بود. اما با روی کار آمدن MTV این رویه تغییر کرد. در این شبکه، آهنگهایی که که تاکنون از رادیو پخش نشده بود و اعتبار چندانی نداشت، به فروش بی سابقه ای دست یافتند؛ که از آن جمله می توان به آثاری از Bow Wow Wow, Men at Work, Human League اشاره کرد. MTV همچنین با پخش ویدیو موزیک های بریتیش که آن زمان تولیدات بیشتری از همتایان آمریکایی خود داشتند، اعتبار زیادی کسب کرد.

این شبکه، پس از چندی، پیشتاز موسیقی جوانان شد و با معرفی جایزه VMA (سرنام Video Music (Awards به هنرمندان سیاه پوست کمک کرد تا فارغ از رنگ پوستشان، که یک محدودیت جدی برای فعالیت آن ها بود، رخ نشان دهند و میزبان رویدادهای مهم موسیقی، از جمله اجرای شب سال نو در میدان تایمز و فستیوال موسیقی باشند.

با این حال، محبوبیت ام تی وی در سال های اخیر کاهش یافته است. عصر دیجیتال باعث شده تا جوانان به جای منتظر ماندن برای پخش یک ویدیو از تلویزیون، آن را زودتر در شبکه هایی مثل یوتیوب تماشا کنند. به همین خاطر MTV برای زنده ماندن، ناچار شد دست از ویدیو موزیک بکشد و به حوزه های دیگری مثل کمدی رو بیاورد. البته این شبکه اخیراً اعلام کرده که قرار است مجدداً در سریال MTV Unplugged پخش موزیک ویدیو را از سر بگیرد.

علی رغم کاهش محبوبیت MTV، رد پا و تاثیر آن بر دنیای موسیقی و فرهنگ را نمی توان نادیده گرفت. حال ببینیم لوگوی این شبکه چه داستانی را پشت سر گذاشته است؟

تاریخچۀ لوگوی MTV

لوگوی ام تی وی، در طول سال ها، سه تغییر عمده یافته است. اولین طراحی متعلق به سال ۱۹۸۰ بوده که حروف mtv به صورت واضح در آن دیده می شود (ردیف اول سمت چپ). با این حال، این لوگو یک سال بیشتر دوام نیاورد و به عبارتی می توان گفت، اصلاً جنبۀ عمومی پیدا نکرد. در سال ۱۹۸۱ لوگوی شرکت به چیزی مشابه لوگوی امروزین نزدیک شد. در این طراحی، حرف M بیش از هر چیز دیگری جلب توجه می کرد و کلمۀ کوچک tv به قسمت پایین سمتِ راست M منتقل شد و پایین آن، عبارت Music Television درج شد (تصویر ردیف اول، سمت راست).

این لوگو تا سال ۲۰۱۰، یعنی تا زمانی که هنوز MTV از حوزۀ موزیک ویدیو خارج نشده بود، استفاده می شد. بعد از آن تصمیم گرفته شد، عبارت Music Television از قسمت پایین لوگو برداشته شود و کمی، حروف به هم ریخته شوند. به جز این ها و اندکی تغییر در ارتفاع لوگو، تغییر دیگری به وجود نیامد.

عناصر طراحی در لوگوی MTV

در طراحی لوگوی ام تی وی، از عناصری استفاده شده که بسیار شبیه به عناصر مورد استفاده در دیوارنگاری ها است. البته این شباهت تصادفی نیست؛ چرا که هر دوی این ها به نوعی، حامی آزادی بیان، شورش و حمایت از قشر جوان هستند. عنصر دیگری که در طراحی لوگو به چشم می‌خورد کاراکتر M است که نسبت به دو کلمۀ دیگر، برجسته تر و بزرگتر طراحی شده است . از آنجا که تمرکز این شبکه روی موسیقی است جای تعجب ندارد که طراحان لوگو، اهمیت بیشتری به کاراکتر M بدهند.

جنبه جالبی از طراحی لوگوی MTV، عدم وابستگی آن به یک رنگ خاص است. لوگوی اصلی، سیاه و سفید بود؛ اما در طول سال، بارها با رنگ‌های دیگری منتشر شد. این عدم وابستگی به رنگ، ابزاری مفید برای تنوع در شیوۀ معرفی شرکت است.

محبوبیت لوگوی MTV

ام تی وی، به لطف محبوبیت خود، همواره عاملی مهم در نوسان های بازار موسیقی بوده و این برند باعث شده تا بر روی محصولات مختلفی از کیف و کفش تا نوت بوک و لپ تاپ ظاهر شود. حتی به مدد این محبوبیت اجتماعی، راه اندازی یک خط تولید تجاری زیر لوی MTV دور از انتظار نیست؛ این یک روش رایج و سودآور برای برندهای مطرح دنیا است.

صرف نظر از نمایش لوگوی MTV روی محصولات، عامل اصلی محبوبیت آن، تاثیری است که سال ها بر دنیای موسیقی گذاشته است. به هر حال، این شبکه، از سال 1981، روشی استاندارد برای شناسایی هنرمندان جدید و شکستن موانع پیش رو در این عرصه بوده است. بنابراین نماد آن برای همیشه به عنوان سمبلی مهم در موسیقی پاپ، در یادها خواهد ماند.