اینترنت با موسیقی چه کرد؟

هیچ کس منکر این حقیقت نیست که اینترنت در چند دهۀ اخیر، صنعت موسیقی را به کلی دگرگون کرده است؛ تغییراتی که کماکان با سرعت زیادی در حال پیشروی است؛ تغییراتی که کسب و کار های موسیقی را برای تطابق و سازگاری با آن، به زحمت انداخته است. از دانلود غیرقانونی موسیقی گرفته تا اختلاف بر سر سرویس‌های استریمینگ و دستمزد هنرمندان، ابهامات و اختلاف نظرهای زیادی به وجود آورده که با پیشرفت اینترنت، هر روز بر تعدادشان افزوده می شود.

البته اوضاع آنقدرها هم بد نیست؛ درست است که اینترنت کار را برای هنرمندان دشوار کرده ولی از آن طرف، موسیقی را به دسترس افراد بیشتری رسانده است. هر کس، از هر جایی از دنیا، به هر سبکی از موسیقی، به هر هنرمندی و به هر گروهی دسترسی دارد. بعلاوه، اینترنت ابزاری قدرتمند برای هنرمندان مستقل است؛ چرا که بدون پرداخت هزینه و پشتیبانی از سوی ناشران بزرگ، می توانند مخاطبان جهانی پیدا کنند. در واقع اینترنت، شمشیری دو لبه است که خوب و بد را در کنار هم دارد.

بدی ها

با وجود اینکه، ظهور اینترنت، بسیاری از افراد را به خاطر تولید آسان تر و دسترسی (یا سرقت) ارزان تر موسیقی خوشحال کرده، کسب و کارهای موسیقی، به شدت با کسب درآمد از این بستر تکنولوژیک، به مشکل خورده اند. در حال حاضر بسیاری از ناشران موسیقی از طریق مجوز رویالتی (Royalty) کسب درآمد می کنند که مشکلات زیادی دارد؛ در این روش، یکبار هزینۀ موسیقی پرداخت می شود و بعد از آن موسیقی به طور رایگان بین مردم دست به دست می شود. برای حل این مشکل، مارکت های بزرگ موسیقی مثل آیتونز و آمازون، امکان دانلود ارزان موسیقی را فراهم کردند؛ به این صورت که مشتری مجبور نیست برای خرید آهنگ مورد علاقه اش، کل آلبوم را خریداری کند؛ بلکه هر ترک را می تواند جداگانه و با قیمت مناسب بخرد.

تغییر چالش برانگیز بعدی، روی کارآمدن سرویس های استریمینگی چون اسپاتیفای و پاندورا است که به کاربران اجازه می دهد از طریق اشتراک پولی یا دیدن (گوش دادن) تبلیغات، به کتابخانۀ عظیمی از آهنگ ها دسترسی داشته باشند. هنرمندان بر سر استفاده از این سرویس ها اختلافات زیادی دارند؛ چرا که هزینۀ استفاده از آن به مراتب کمتر از خرید قانونی موسیقی به روش های مرسوم است. دامنۀ این اختلافات آنقدر گسترده است که بعید است به زودی راهی برای حل آن پیدا شود. اینترنت در بسیاری از موارد، کسب درآمد را برای هنرمندان و ناشران موسیقی سخت کرده و بسیاری از هنرمندان برای جبران مافات، به اجرای زنده و روش های دیگرِ درآمدزایی رو آورده اند.

خوبی ها

همان اینترنتی که تمام مشکلات ذکر شده در بالا را ایجاد کرده، می تواند بهترین دوست هنرمندان مستقل باشد که اسم و رسم و جایگاهی در صنعت موسیقی ندارند. اما چطور ممکن است؟ خیلی ساده است؛ اینترنت، مردم جهان را به هم وصل کرده است. هنرمندانی که قدرت کافی برای پرداخت هزینه به ناشران بزرگ و پشتیبانی از سوی آنها را ندارند می توانند از فضای مجازی برای رساندن صدای خود به گوش جهانیان استفاده کنند.

اکنون ورق برگشته و در مواردی ناشران خود به سراغ افراد مستعد می روند؛ افرادی که کارشان را از یوتیوب شروع کرده اند و ممکن است حتی هدف تجاری از آن نداشته باشند! این افراد می توانند بدون حمایت ناشران بزرگ و تبلیغات رادیویی، به طور مستقل، مخاطبین خاص خود را داشته باشند و از طریق آن ها درآمد زایی کنند؛ اینطوری دیگر نیازی به پرداخت کمیسیون به ناشر ندارند و تمام سود به جیب خودشان می رود.

در حال حاضر، مردم به انواع مختلف موسیقی دسترسی دارند که بدون وجود اینترنت، امکان پذیر نبود. در واقع در عصر حاضر، اینترنت به فضایی برای آهنگسازی و خوانندگی برای تمام علاقه مندان تبدیل شده و هر کسی با اندک استعدادی می تواند جایگاهی در این صنعت داشته باشد.

تغییراتی که اینترنت در چند سال اخیر در صنعت موسیقی به وجود آورده، هم اثرات مثبت و هم اثرات منفی داشته است. اما نکتۀ مسلم این است که اینترنت قرار نیست برود. صنعت موسیقی به جای مبارزه با این تکنولوژی باید راهی برای سازگاری با آن پیدا کند. خدا را چه دیده اید، شاید چند سال دیگر متوجه شدید که اینترنت بیشتر از زیان، به صنعت موسیقی سود رسانده است!