مهم‌ترین اصطلاحات صدا و موسیقی – بخش ۲ از ۴

با بخش دوم از مقالهٔ مهم‌ترین اصطلاحات صدا و موسیقی در خدمت شما هستیم.

EDM – Electronic Dance Music

EDM یا موسیقی رقص الکترونیک نوعی موسیقی است که بیشترین کاربرد آن در باشگاه‌های شبانه، محیط‌های سرگرمی و رقص است. این ژانر ترکیبی از ضرباهنگ‌های کوبه‌ای است که بیشترین بین دیجی‌ها رایج است. موسیقی EDM به صورت زنده نیز اجرا می‌شود و معمولاً از آن تحت عنوان موسیقی Dance یاد می‌شود.

Equalization یا EQ

اکولایزیشن (EQ) فرایندی است که در آن فرکانس‌های مختلف صدا تصحیح یا تقویت می‌شوند. در اکولایزیشن تنظیم صدا در محدوده‌ٔ شنوایی انسان صورت می‌گیرد. صدایی مثل صدای درام و کیمبال، بالای طیف صوتی و صدایی مثل صدای گیتار باس یا کیک درام در پایین این طیف قرار دارد. هر ساز علاوه بر فرکانس پایه، دارای یک صدای اورتن و هارمونیک نیز هست که کاراکتر صدای آن را به وجود می‌آورد. تفاوت صدای Organ و گیتار باس به خاطر وجود همین اورتن‌ها و هارمونیک‌ها است. در اکولایزیشن یا همسان‌سازی، می‌توان کاراکتر و تونالیتهٔ هر صدایی را با تقویت یا برش محدودهٔ خاصی از فرکانس تنظیم کرد.

Fade

کاهش تدریجی صدا به سمت سکوت یا افزایش تدریجی آن Fade گفته می‌شود. برای مثال یک آهنگ در ثانیه‌های آخر به تدریج محو می‌شود. این تکنیک بیشتر برای زمانی کاربرد دارد که انتهای موسیقی پایان مشخصی ندارد. در برنامه‌های رادیویی خیلی زیاد از Fade استفاده می‌کنند؛ مثلاً مجری رادیو پیامک‌های شنونده‌ها را می‌خواند و مابین آن بخشی از موسیقی به صورت Fade in/Fade out پخش و سپس محو می‌شود. در چنین شرایطی اگر موسیقی یکدفعه قطع شود حالت خوبی ندارد، به همین خاطر به صورت تدریجی مثلاً در طول چند ثانیه کاهش و نهایتاً قطع می‌شود. البته در معدود آهنگ‌هایی مثل Helter Skelter نیز از این روش استفاده می‌شود.

Feedback

به بازگشت صدای پخش شده از بلندگو، فیدبک یا بازخورد گفته می‌شود. این حالت را در اجرای زنده تجربه کرده‌اید. خواننده یا مجری صحنه با نزدیک شدن به اسپیکرها، صدایش مجددا توسط میکروفون برداشت می‌شود و دوباره از اسپیکر پخش می‌شود. این اتفاق در مدت زمان کوتاهی به یک سیکل پخش معیوب تبدیل می‌شود و صدا را به یک جیغ آزاردهنده تبدیل می‌کند.

Gate

گیت وسیله‌ای است که با حذف سیگنال‌های پایین‌تر از یک میزان مشخص، دینامیک رنج صدا را افزایش می‌دهد. طرز کار این وسیله به این صورت است که ابتدا برای یک آستانهٔ مشخصی تنظیم می‌شود؛ سپس اگر دامنهٔ سیگنال از آن مقدار فراتر بود عبور می‌دهد و اگر پایین‌تر بود عبور نمی‌دهد. گیت برای سازهایی کاربرد دارد که بعد از قطع صدای اصلی، صداهای اضافهٔ دیگری پخش می‌شوند؛ مثلاُ دنبالهٔ صدای درام یا صدای نفس گرفتن خواننده. از گیت غالباً برای جلوگیری از نشت صدا به میکروفون‌های مجاور استفاده می‌شود.

Hertz

هرتز یکای بسامد یا فرکانس در سیستم SI است. این واحد به یاد فیزیکدان آلمانی هاینریش هرتز نام‌گذاری شده است. کاربرد آن بیشتر در توصیف امواج سینوسی و تن‌های موسیقی است. همچنین برای سنجش سرعت کامپیوتر و سایر ادوات الکترونیکی به کار می‌رود.

High Pass Filter

فیلتر بالاگذر دستگاهی است که فرکانس‌های بالاتر از مقدار مشخصی را از خود عبور می‌دهد و اجازهٔ عبور فرکانس‌های پایین‌تر را نمی‌دهد.

Low Pass Filter

فیلتر پایین‌گذر برعکس High Pass Filter فقط اجازهٔ عبور فرکانس‌هایی پایین‌تر از یک حد مشخص را می‌دهد.

LFO – Low frequency oscillation

LFO سیگنال الکترونیکی ضعیفی معمولاً زیر ۲۰ هرتز است که باعث به وجود آمدن نبضی ریتمیک در موسیقی نهایی می‌شود. این نوسان معمولاً برای مدولاسیون سینتی سایزر، ایجاد خط تأخیر و سایر تجهیزات صوتی برای خلق افکت‌های صوتی به کار گرفته می‌شود.

MIDI – Musical Instrument Digital Interface

استانداردی برای ارتباط تجهیزات موسیقی، کنترل‌ها و کامپیوترها است. به زبان ساده، زبان مشترک تجهیزات موسیقی MIDI است.

Mixer

میکسر وسیله‌ای است که یک یا چند ورودی صدا به آن وارد و یک یا چند خروجی صدا از آن خارج می‌شود. این دستگاه طیفی از امکانات مختلف برای کنترل تن، بالانس و ایجاد افکت‌ها در کانال‌های ورودی صدا به همراه دارد.

Modulation

سنتز مدولاسیون فرکانس یا سنتز FM و به طور خلاصه مدولاسیون، نوعی از سنتز است که در آن تمبرِ یک موج ساده (مربعی، مثلثی یا اره‌ای) با تعدیل فرکانس تغییر پیدا می‌کند. محصول این فرایند، صدایی هارمونیک یا غیر هارمونیک با تونالیتهٔ تثبیت شده در یک قطعهٔ جدید است.

Monitor

مانیتور، دستگاهی برای نظارت بر صدا است. با بلندگوهای معمولی نمی‌توان قضاوت درستی از صدایی که به گوش مخاطب می‌رسد داشت. اسپیکر مانیتورها مصون از این مشکلات هستند یا به بیان دقیق‌تر صدا را خیلی کمتر از اسپیکرهای معمولی دستکاری می‌کنند. بیشتر آن‌ها طوری ساخته شده‌اند که صدا را به صورت خام و بدون دستکاری و به همان شکلی که هست پخش کنند. این تجهیزات که گاهی به شکل مانیتورهای توگوشی هستند، جزء ثابت استودیوهای صدا و موسیقی هستند.