شش پلاگین فوق العاده ی De-Esser (به همراه ترفندهایی برای میکس)

صدای انسان یک ساز بسیار پیچیده است و از چندین المان صوتی تشکیل شده است؛ برخی از این المان ها در ریه ها و قفسه ی سینه ایجاد می شوند و برخی دیگر نتیجه ی رزونانس حنجره هستند و حتی بخش بیشتری از آن در زبان، لب ها و غیره اتفاق می افتد.

در حین ضبط صدای انسان، مهم است توجه داشته باشید که هر کدام از این المان ها چه طور در ترکیب با یکدیگر عمل می کنند. بعضی از میکروفن ها عملکرد بهتری در دریافت و بازتولید فرکانس های غنی، پرحجم و پایین صدای انسان دارند و برخی دیگر عملکردی کاملا متفاوت دارند. به این ترتیب مثلا اگر یک میکروفن برای ضبط صدای یک خواننده ایده آل است، ممکن است برای ضبط صدای خواننده ی دیگری بهترین گزینه نباشد.

اِس ها (صداهای سوت مانندی که بر اثر ادای حروفی مانند سین ایجاد می شوند) زمانی که زبان روی کام بالایی دهان، مستقیما پشت دندان های بالا قرار می گیرد ممکن است به وجود بیایند. وقتی هوا تولید می شود و به میکروفن انتقال پیدا می کند، صدایی که حاصل می شود بیشتر متشکل از فرکانس های بالا می باشد. صداهای مختلف، گرایشات متفاوتی دارند و ترکیب وکالیستی که فرکانس های بالای زیادی تولید می کند با میکروفنی که به شکلی طراحی شده که دقیقا همین فرکانس ها را برجسته تر کند می تواند منجر به ایجاد صدایی ناخوشایند شود.

در حالت ایده آل صدابردار در هنگام ضبط مانع از به وجود آمدن این مشکلات می شود، اما در برخی از موارد صدابردار تنها از متریالی که در اختیارش قرار دارد می تواند استفاده کند – به علاوه، با زیبایی شناسی مدرنی که در میکس و تنظیم آهنگ ها شکل گرفته و تمایل به استفاده ی آزادانه از کامپرشن، سچوریشن و افزایش شدت فرکانس ها به وسیله ی EQ (مخصوصا در فرکانس های بالا) سیبیلانس ها می توانند مشکل ساز شوند.

برای برطرف کردن این مشکل یک راه حل واحد وجود ندارد، اما “de-esser” یکی از رایج ترین ابزارهایی است که برای کنترل کردن صدای هارش وکال استفاده می شود. “de-esser” مانند کامپرسری عمل می کند که به فرکانس های بالا حساس است و زمانی که بلندی صدا (amplitude) از آستانه ی آن (threshold) عبور کند، کاهش گِین در محدوده ی فرکانس های بالا اتفاق می افتد.

در ادامه چند مورد از عباراتی که معمولا در یک de-esser دیده می شوند را برای شما توضیح می دهیم و سپس تعدادی پلاگین را برای این کار معرفی می کنیم. توجه داشته باشید که تمام این پلاگین ها مخصوص de-essing طراحی نشده اند، اما پلاگین ها پیشرفت زیادی کرده اند و بعضی از آن ها می توانند به خوبی سیبیلانس ها را کنترل کنند.

کنترل های De-Esser و اصطلاحات مربوط به آن

Threshold

مانند کنترل threshold در یک کامپرسر، این پارامتر محدوده ای که پردازش در آن اتفاق می افتد را معین می کند. زمانی که بلندی صدای سیگنال (amplitude) از threshold عبور کند، de-esser فعال می شود.

Range

این پارامتر مشخص می کند زمانی که amplitude از threshold عبور می کند، چه مقدار de-essing انجام شود. مقادیر کمتر، صدای ملایم تر و طبیعی تری دارند اما شاید نتوانند اس ها را کاملا کنترل کنند. مقادیر بیشتر ممکن است اثرات مصنوعی ناخوشایندی در صدا ایجاد کنند.

Lookahead

این ویژگی به de-esser اجازه می دهد سیبیلانس ها را چند میلی ثانیه زودتر از اتفاق افتادنشان پیش بینی کند. برای اجراهای وکالی که حالتی سریع دارند و کلمات پشت سر هم ادا می شوند، این ویژگی می تواند برای کنترل سیبیلانس ها بسیار مفید واقع شود. معمولا lookahead در میکس کردن کارهای هیپ هاپ به خوبی شما را کمک می کند.

Wide-band در برابر Split-band

Wide-band برای وظایف عمومی de-essing فوق العاده است و همچنین برای شروع ایده آل می باشد. حالت Wide-band تمام محدوده های طیف فرکانسی را به صورت یکدست کاهش می دهد. Split-band بخش کوچک تری از طیف فرکانسی را کاهش خواهد داد که این محدوده معمولا فرکانس های بالاست که سیبیلانس ها در آن بخش حضور دارند. بهتر است در حین میکس هر دوی این گزینه ها را استفاده کنید و ببینید برای وکالی که شما روی آن کار می کنید کدام بهتر جواب می دهد.

بعضی از de-esser ها ویژگی مخصوصی دارند که به شما اجازه می دهد تنها صدای پردازش پلاگین را گوش کنید؛ به این ترتیب بهتر می توانید بفهمید که آیا de-esser در محدوده ی درستی از طیف فرکانسی عمل می کند یا نه. این ویژگی معمولا با نام هایی مانند audition، delta یا monitor شناخته می شود.

علاوه بر این، برخی de-esser ها به شما اجازه می دهند تعیین کنید که sidechain EQ boost در چه محدوده ای از فرکانس ها اعمال شود، پس به این کنترل هم توجه داشته باشید؛ این کنترل در پلاگین های مختلف با نام های متفاوتی دیده می شود.

۱- oeksound soothe

شرکت oeksound پلاگین soothe را به عنوان یک اکولایزر داینامیک با باندهایی که به صورت خودکار تنظیم می شوند معرفی کرده است. این پلاگین مشابه یک de-esser عمل می کند و اگر شدت بیش از حدی از محتوای فرکانسی را در محدوده ی مشخصی از طیف فرکانسی شناسایی کند، آن را کاهش خواهد داد. رابط گرافیکی این پلاگین رنگی و جذاب است و یاد گرفتن کار با آن ساده می باشد.
چیزی که باعث منحصر به فرد شدن soothe شده، مقدار کنترلی است که در طول پروسه ی کاهش فرکانس های نامطلوب در اختیار کاربر قرار می دهد. کاربر می تواند تا پنج باند dynamic equalization – با کنترل های فرکانس، پهنای باند و حساسیت برای هر باند، و کنترل های global depth، sharpness و selectivity را در اختیار داشته باشد. Soothe هم می تواند با دقت بالایی کار کند و هم می تواند وظایف کاهش سیبیلانس در بازه های فرکانسی وسیع تری را انجام دهد.

توصیه برای میکس

این پلاگین را در ابتدا، میانه یا انتهای زنجیره ی سیگنال استفاده کنید. گاهی اوقات می توانید Soothe را به عنوان اولین افکت اینسرت روی لید وکال قرار دهید تا پیش از انجام هر پردازش دیگری از هارش بودن صدای وکال کاسته شود. گاهی وقت ها استفاده از افکت هایی مانند سچوریشن، کامپرشن و همچنین اکولایز کردن صدا باعث اضافه شدن فرکانس های بالای اضافی به وکال می شود که در این حالت بهتر است soothe را در انتهای زنجیره ی سیگنال قرار دهید.

۲- FabFilter Pro-DS

کیفیت صدای شفاف، فیدبک های بصری مفید و تنوع کنترل ها در پلاگین های FabFilter بی نظیر است و پلاگین Pro-DS هم از این قاعده مستثنی نیست. Pro-DS علیرغم این که پلاگین عمیق و پر از جزئیاتی است و به پارامترها و ویژگی های منحصر به فردی مجهز شده، اما شما می توانید با این پلاگین خیلی سریع و به راحتی سیبیلانس ها را حذف کنید.

Pro-DS نحوه ی عملکردش را به وسیله ی یک waveform که در حال حرکت می باشد به شما نشان می دهد؛ این waveform به رنگ های زرد و سبز در می آید و برای شما مشخص می کند چه زمانی به کاهش سیبیلانس ها نیاز دارید. همچنین یک نوار کوچک در گوشه ی پایین سمت چپ قرار گرفته که دقیقا به شما نشان می دهد در کدام بخش از طیف فرکانسی سیبیلانس ها شناسایی شده اند. جزئیاتی این چنینی است که باعث شده پلاگین های FabFilter بسیار موثر و مفید باشند و شما از کار کردن با این پلاگین ها چیزهای بسیاری خواهید آموخت. مُدهای مختلف، آپشن های look-ahead و external sidechain باعث شده تا Pro-DS یک سر و گردن بالاتر از دیگر پلاگین های de-esser قرار بگیرد.

توصیه برای میکس

این پلاگین را می توانید روی صداهایی به غیر از وکال هم استفاده کنید. مُد “all-around” و قابلیت کنترل stereo linking موجب شده تا Pro-DS گزینه ی فوق العاده ای باشد برای کنترل کردن صدای هارش سنج ها، گیتارهای آکوستیکی که نویز فرت بیش از حدی دارند و تقریبا هر سورسی که از محتوای فرکانس های بالای ناخوشایند رنج می برد.

۳- FabFilter Pro-Q 3

این پلاگین دقیقا یک de-esser نیست اما اضافه شدن مُد dynamic EQ به نسخه ی جدید پلاگین Pro-Q 3 باعث شده تا این اکولایزر پرچم دار از FabFilter قابلیت هایی حتی بیشتر از گذشته پیدا کند. وقتی مُد dynamic EQ فعال می شود، Pro-Q 3 کاهش شدت فرکانسی را تنها زمانی اعمال می کند که پلاگین بلندی صدای (amplitude) یک محدوده ی فرکانسی مشخص را بالاتر از حد threshold شناسایی کند.
برای مثال شما می خواهید سیبیلانسی که در یک برداشت وکال وجود دارد را کنترل کنید، که فرضا در محدوده ی فرکانس 8kHz بیشتر شنیده می شود، اما در عین حال نمی خواهید این محدوده ی فرکانسی زمانی که وکالیست بخش هایی از ترانه که سیبیلانس ایجاد می کنند را نمی خواند کاهش پیدا کند؛ ویژگی dynamic EQ برای این حالت ایده آل است و کاهش شدت فرکانس ها تنها زمانی اتفاق می افتد که خواننده حروف س، ش، چ و… را ادا می کند.

توصیه برای میکس

Pro-Q 3 را روی یک باس وکال امتحان کنید و یا حتی اگر برای وکال از دو باس استفاده کرده اید Pro-Q 3 را برای آن استفاده نمایید. این پلاگین همچنین دارای یک مُد کاربردی Mid/Side می باشد که به شما اجازه می دهد سیگنال های اطراف میدان استریو را مستقل از مرکز استریو پردازش کنید؛ این ویژگی برای پردازش mix buss و حتی مسترینگ ایده آل است. همچنین آنالیزر طیفی پیک ها را شناسایی کرده و آن ها را به شما نمایش می دهد و به این ترتیب شما فیدبک بصری ارزشمندی از پلاگین خواهید گرفت که به شما نشان می دهد سیبیلانس ها دقیقا در کدام قسمت از طیف فرکانسی پدیدار شده اند.

۴- Weiss Deees

مجموعه ی Weiss DS1-MK3 از شرکت Softube، که شبیه سازی بسیار دقیقی از سخت افزاری با همین نام است، ابزارهای مسترینگ فوق العاده ای را در اختیار کاربر قرار می دهد. Weiss Deees دارای دو باند مستقل می باشد تا اگر متریال شما در چندین محدوده ی فرکانسی از مشکل سیبیلانس رنج می برد بتوانید آن را برطرف کنید. علاوه بر این، کیفیت صدای شفاف و مترهایی که اطلاعات مفیدی را ارائه می دهند باعث شده تا Weiss Deees به عنوان یکی از بهترین پلاگین های de-esser مطرح باشد.

توصیه برای میکس

شما این پلاگین را هم روی ترک های مجزا و هم در مسترینگ می توانید استفاده کنید. آنطور که در تبلیغات این محصول بیان شده، ابزارهای این پلاگین ابزارهایی در کلاس مسترینگ هستند، پس شما می توانید پلاگین را روی میکس اصلی قرار دهید، اما Weiss زمانی که روی یک ترک وکال، های هت یا هر نوع صدای هارشی قرار بگیرد هم عملکرد فوق العاده ای از خود نشان خواهد داد.

۵- UAD Manley VOXBOX

VOXBOX یک پلاگین شبیه ساز از یکی از سخت افزارهای کمیاب کمپانی Manley Labs است؛ این محصول به شکلی طراحی شده که یک راه حل همه کاره برای ضبط و پردازش وکال باشد. قسمت پری امپ، غنی و پرحجم است، اکولایزر Pultec-style برای تنظیم تُنالیته ی صدا ایده آل و کامپرسر از حالت ملایم و شفاف تا حالت شدید قابل تنظیم می باشد.
به علاوه، این پلاگین یک قسمت ساده ی de-ess دارد. شما می توانید محدوده ی فرکانسی که de-esser روی آن اعمال می شود را انتخاب و پارامتر threshold را تنظیم کنید. با قرار دادن کنترل فرکانس روی “LIMIT 10:1” قسمت de-esser به یک لیمیتر با کاراکتر فوق العاده تبدیل می شود.

توصیه برای میکس

با قسمت های پری امپ، EQ و کامپرشن، این پلاگین قطعا به لحاظ صوتی متنوع ترین ابزارها را در اختیار شما قرار می دهد. اگرچه این پلاگین برای وکال طراحی شده، اما VOXBOX روی بیس، گیتارهای آکوستیک و درامز هم فوق العاده صدا می دهد. قسمت de-esser روی گیتارهای آکوستیک یا hihat هایی که صدایی هارش دارند عملکرد خارق العاده ای از خود نشان خواهد داد.

۶- Pro Tools Dyn3 De-Esser

بعضی وقت ها همین پلاگین کار شما را راه می اندازد. اینترفیس ساده و خاکستری این پلاگین که هیچ کنترل پیچیده ای ندارد نباید باعث شود از آن چشم پوشی کنید.

توصیه برای میکس

با استفاده از ویژگی “HF ONLY” می توانید de-essing را روی فرکانس هایی که بالاتر از یک محدوده ی فرکانسی قرار می گیرند اعمال کنید. صدایی که در این حالت دریافت می کنید بسیار طبیعی و شفاف است.