چه چیزی باعث موفقیت موزیک هایی که تنها یک آکورد دارند می شود؟

باور کنید یا نه، بعضی از معروف ترین قطعات موسیقی دنیا تنها با استفاده از یک آکورد ساخته شده اند. آهنگ هایی مانند Single Ladies از Beyonce و Everyday People از Sly and the Family Stone با همین تک آکوردها به شکلی ساخته شده اند که شنونده را بدون تکیه کردن بر حرکات هارمونیک درگیر موزیک کنند.
آهنگسازهای این قطعات چه کار کرده اند که باعث شده این قطعات بدون هارمونی بتوانند سال های سال محبوب مخاطبان باشند؟

استفاده از یک آکورد

بیشتر آهنگ هایی که در آن ها تنها از یک آکورد استفاده شده، از آکورد تونیک گام به عنوان تک آکورد استفاده می کنند. استفاده از تونیک در چنین حالتی باعث می شود همه چیز بالانس و منطقی باشد و چهارچوبی برای این که شنونده چطور ملودی را درک کند ساخته شود.
آهنگ Single Ladies از بیانسه، Bang Bang از Jessie J، Papa was a Rolling Stone از Temptations، Exodus از Bob Marley و همچنین Tomorrow Never Knows از Beatles نمونه هایی از آهنگ های تک آکورده هستند.
در قطعه ی Single Ladies از Beyonce، موتیف قسمت chorus با چند آکورد در انتهای هر chorus هارمونیزه شده، اما به غیر از آن حتی می شود گفت در این آهنگ اصلا هیچ آکوردی وجود ندارد. به این آهنگ گوش کنید و ببینید ملودی ها چطور بر روی پس زمینه ای از ریتم سوار شده اند. در قسمتی از آهنگ که جمله ی if you like it then you better put a ring on it برای آخرین بار تکرار می شود، آکورد درجات دوم و پنجم گام شنیده می شوند و در انتها یک کادانس از درجه ی پنجم به تونیک را شاهد هستیم که در کنتراست کامل با چیزی است که تا پیش از این لحظه در قطعه شنیده ایم. وقتی دوباره موزیک به قسمت verse برمی گردد، توهم حضور آکورد تونیک با مخاطب می ماند و شما فکر می کنید دوباره به جای اول بازگشته اید.

اهمیت ملودی

علاوه بر استفاده از یک آکورد، یکی از چیزهایی که در تمام این آهنگ ها مشترک است، وجود یک ملودی فوق العاده است. وقتی یک یا چند المان از موسیقی حذف شوند، المان های باقی مانده بسیار برجسته می شوند و اهمیت پیدا می کنند. پس در این گونه آهنگ ها ملودی باید بیش از اندازه خوب باشد تا بتواند بار آهنگ را به دوش بکشد.
یک ملودی خوب در موسیقی پاپ، به گسترش ملودیک یک قسمت از آهنگ و کنتراست ملودیک بین قسمت های مختلف آهنگ بستگی دارد. در یک قسمت از آهنگ (مثلا verse) بهتر است یک موتیف را دنبال کنید و آن را یا چند بار تکرار کنید یا تغییراتی جزئی را با استفاده از تکنیک هایی مانند sequencing به وجود بیاورید.
در آهنگ Single Ladies قسمت ابتدایی که با کلمه ی Oh— شروع می شود از یک موتیف ثابت پیروی می کند. در قسمت دوم آهنگ، که در حقیقت verse اول آهنگ می شود، باز هم با یک موتیف مواجه هستیم که در میزان اول دو بار تکرار می شود و سپس در میزان دوم همین موتیف گسترده تر می شود.
کنتراست کاملا محسوسی بین این دو قسمت حس می شود که بیشتر مربوط می شود به طول عبارات و این که این عبارات در کجای میزان قرار می گیرند.
نکته ی مهمی که سعی می کنیم به شما بگوییم این است که در این نوع آهنگ ها شما به ملودی های ساده و قوی نیاز دارید که در غیاب ساختار هارمونیک بتوانند شنونده را میخکوب کنند؛ علاوه بر این مورد، یک کنتراست قدرتمند بین قسمت های مختلف آهنگ هم باید وجود داشته باشد تا شنونده همیشه بداند در کدام قسمت از آهنگ قرار دارد.

المان هایی آشنا

در بعضی از ژانرهای موسیقی این تکرارهای تک آکوردی زیاد اتفاق می افتد، مخصوصا ژانرهایی که ریشه در ریتم ها دارند. برای مثال در بسیاری از موسیقی های سبک فانک برای verse ها یک آکورد نوشته می شود و سپس وقتی آهنگ به قسمت Bridge می رسد، آکورد به درجه ی چهارم تغییر می کند. بسیاری از موسیقی های فانک حول آکورد تونیک می چرخند و در آن ها حس موسیقی از هر چیزی مهم تر است. در ۱۲bar blues (در این استایل از موسیقی دوازده میزان داریم که مدام تکرار می شوند) هشت میزان از دوازده میزان، آکوردهای تونیک هستند. این استفاده ی زیاد از آکورد تونیک موجب می شود که وقتی turnaround از آکورد درجه ی پنجم به چهارم اتفاق می افتد، حس خاصی ایجاد شود.
در موسیقی های امروزی، بسیاری از آهنگ ها دارای قسمت verse هستند که در آن ها فقط از یک آکورد استفاده شده است و باعث می شود وقتی در قسمت chorus حرکات هارمونیک ایجاد می شود، یک نوع حس کنتراست و حرکت رو به جلو در موسیقی احساس شود. یک مثال خوب از این موضوع آهنگ Hanging by a Moment از Lifehouse است. در قسمت verse این آهنگ ما صدای یک ویولن سل را می شنویم که نت های تونیک را اجرا می کند و در کنار آن، ریف گیتار یک الگوی تکرار شونده را اجرا می کند. متن ترانه در این قسمت می گوید “راهی برای تغییر نیست” و تنظیم این قسمت هم روی این بخش ترانه مانور می دهد و به نوعی آن را ساپورت می کند.

امتحان کنید

نوشتن آهنگ با نتها یک آکورد مانند نوشتن با دست هایی بسته است. یکی از مزیت های انجام چنین کاری این است که موجب می شود شما تمرکز بیشتری روی ابزار دیگری که در اختیار دارید داشته باشید که ملودی، شعر و کنش ریتم و تنظیم قطعه این ابزار را تشکیل می دهند. این کار نقاط قوت و ضعف شما را در آن قسمت ها پررنگ می کند و به شما نشان می دهد که در چه بخش هایی باید مهارت هایتان را بالا ببرید.
به این کار به عنوان یک چالش نگاه کنید و همچنین به عنوان فرصتی برای ترقی و پیشرفت. ما آهنگسازها همیشه پروسه ی آهنگسازی را به یک شکل شروع می کنیم یا وقتی ساز دستمان می گیریم دستمان ناخودآگاه روی یک قسمت ساز می رود، نت های تکراری، آکوردهای همیشگی… نوشتن آهنگ با تنها یک آکورد به شما این فرصت را می دهد که چیز جدیدی را تجربه کنید و ببینید چه اتفاقی می افتد. اگر این نوع آهنگ ها برای بیتلز و بیانسه جواب داده اند، برای شما هم جواب خواهند داد.