تفاوت هدفونهای Noise Cancelling و Noise Isolating
احتمالاً بارها اسم Noise cancelling و Noise isolating را شنیدهاید. خیلی اوقات این دو هدفون با یکدیگر اشتباه گرفته میشود و حتی گاهی مشابه هم فرض میشود. در حالی که مکانیزم آنها در حذف نویز (به بیان دقیقتر کاهش نویز)، کاملاً متفاوت است.
Noise Cancelling یا Active Noise Cancelling (مخفف: ANC)
در این روش، هدفون از طریق یک یا چند میکروفون داخلی، نویزهای محیط را دریافت و سپس به یک مدار الکترونیکی ارسال میکند. مدار، صدایی در همان فرکانس ولی با اختلافِ فاز ۱۸۰ درجه پخش میکند. وقتی این دو سیگنال به گوش شما میرسند، تا حد زیادی همدیگر را خنثی میکنند و شما چیزی از آن نویز نمیشنوید یا بسیار ضعیف میشنوید. در واقع با برخورد دو موج با دامنهٔ یکسان ولی با اختلاف فاز ۱۸۰ درجه (فاز و آنتیفاز)، اثری به وجود میآید که به آن برهمنهی مخرب موج گفته میشود. به این پدیده، Active Noise Cancelling (لغو نویز فعال) یا Active Noise Control (کنترل فعال نویز) گفته میشود. این هدفونها به طرز عجیبی سروصدای محیط را کاهش میدهند.
اثربخشی هدفونهای اکتیو نویز کنسلینگ بهخصوص در نویزهای پیوستهٔ فرکانس پایین، مثل صدای موتور هواپیما، ترافیک و هر نوع زمزمه و نویز مداوم و حتی برخی از مکالمات انسانی بالاست. البته میزان اثربخشی از هدفونی تا هدفون دیگر و از برندی تا برند دیگر متفاوت است. برخی از مدلها به طور موثرتری نویزها را حذف میکنند و برخی فقط اسم نویز کنسلینگ را یدک میکِشند. این را هم بدانید که فعال بودن دائمی مدار حذف نویز، سبب تخلیهٔ زودهنگام باتری هدفون (در انواع بیسیم) میشود.
نکتهٔ بسیار مهم:
بسیاری از سازندگان، میزان شارژدهی هدفون را با فرض خاموش بودن قابلیت اکتیو نویز کنسلینگ بیان میکنند. برخی از آنها به این موضوع در توضیحات تکمیلی که اغلب به صورت ریز نوشته شده، اشاره میکنند و برخی در هالهای از ابهام بیان میکنند. در هر حال، برای خرید هدفون، به توضیح سایت سازنده بسنده نکنید؛ تجربهٔ خریداران، منبع بهتری برای آشنایی با مزایا و معایب هر هدفون است.
Noise Isolating یا Passive Noise Isolating
در این روش از تکنولوژی خاصی استفاده نمیشود. صرفاً جنس مواد به کار رفته و نوع طراحی و عواملی از این دست، ورود و خروج صدا را کاهش میدهند.
هدفونهای نویز ایزولیتینگِ خوب، اغلب از نوع پشتبسته (Closed-Back) هستند و معمولاً ایرپدهای باکیفیتی دارند که به خوبی اطراف گوش را کیپ میکنند.
در این روش نویزها در تمام بازهٔ فرکانسی و نه فقط برای برخی از فرکانسها کاهش مییابد. این هدفونها در مقایسه با هدفونهای ANC، صداهایِ فرکانس بالا را بهتر کاهش میدهند؛ ولی در کاهش صداهای بم، کارایی کمی دارند. مزیت ایزولاسیون غیرفعال، عدم مصرف باتری است. در این روش به سبب استفاده از شیوهٔ سنتی مسدود کردن صدا، انرژی مصرف نمیشود. تمام هدفونهای نویز کنسلینگ به نوعی noise isolating هم هستند ولی عکس آن صادق نیست.
هدفونهای پسیو نویز کنسلینگ نیازی به انرژی ندارند و تا زمانی که به خوبی دور گوش شما را فرا گرفته باشند صدای زیادی به داخل یا بیرون راه نمیدهند. این یک روش ساده است که چندین دهه مورد استفاده قرار گرفته و کماکان در حال استفاده است.
در هدفونهای دور گوش و روی گوش، جنس مواد به کار رفته در ایرباد مهم است. باید از موادی استفاده شود که ورود و خروج صداها را به خوبی مسدود کند. هدفونهای دور گوش به خاطر احاطهٔ کامل دور گوش، عملکرد بهتری از هدفونهای روی گوش دارند.
گردش هوا نیز اهمیت زیادی در کاهش ورود و خروج صداها دارد. مدلهای پشتباز اساساً برای گردش هوای آزاد ساخته شدهاند. سازندگان این مدلها به هیچ عنوان تلاشی برای مسدود کردن صداها نمیکنند. اگر درز نکردن صدا برای شما مهم است سراغ هدفونهای پشتباز نروید.
هدفونهای داخل گوش (یا مانیتورهای داخل گوش یا IEM) برای کاهش ورود و خروج صداها، به چفت کردن ایرتیپها درون گوش تکیه دارند. ایرتیپها در اندازه و شکلهای مختلفی عرضه میشود که هر یک اثرگذاری خاصی روی نویز ایزولیتینگ دارند. نوع مرسوم در بازار سیلیکونی است ولی برای کاهش نویز، انواع مموری فوم به خاطر شکل انعطافپذیر و چسبیدن بهتر به دیوارههای گوش، بهتر هستند. ایرتیپها یا ایرژلهای مموری فوم قیمت بیشتر و البته دوام کمتری دارند؛ ولی در مسدود کردن نویزها از تمام انواع دیگرِ ایرتیپ، عملکرد بهتری دارند.
کدام یک را انتخاب کنیم؟
پاسخِ این سوال در گرو پاسخ به یک سوال دیگر است که اساساً هدفون را برای چه کاری میخواهید؟
اگر زیاد مسافرت میکنید و بیشتر در بیرون از منزل هستید، هدفونهای اکتیو نویز کنسلینگ انتخاب بهتری برای شماست؛ چرا که به خوبی صدای ترافیک را حذف میکنند.
در مورد این هدفونها به سه موضوع توجه داشته باشید:
اولاً این تکنولوژی به انرژی نیاز دارد و اغلب هدفونهای ANC از نوع بیسیم هستند؛ بنابراین به میزان شارژدهی و مسائل جانبی آن توجه داشته باشید. ثانیاً اغلب هدفونهای اکتیو نویز کنسلینگ، به خاطر استفاده از این فناوری گرانتر هستند و ثالثاً، در مدلهای ارزانِ ANC، کیفیت صدا تا حدی کاهش مییابد (خصوصاً در صداهای HiRes).
هدفونهای اکتیو نویز کنسلینگ:
عملکردی عالی در لغو صدای ترافیک و سایر صداهای فرکانس پایین دارند؛
در صداهای فرکانس بالا عملکرد خوبی ندارند؛
به باتری و شارژ نیاز دارند؛
گرانتر هستند؛
گاهی کیفیت صدای اصلی را تغییر میدهند (مخصوصاً در مدلهای ارزان).
هدفونهای noise isolating در اشکال و اندازهها مختلفی عرضه میشوند. مانیتورهای in-ear یا ایربادها همانند هدفونهای پشتبسته (روی گوش یا دور گوش)، به سبب نویز ایزولیشن عالی، محبوبیت زیادی یافتهاند. این هدفونها را میتوانید با قیمت معقولی خریداری کنید؛ البته اینجا هم مدلهای گرانقیمتی مثل سری Bose QC پیدا میشود. مهمترین مزیت این هدفونها، عدم تأثیرگذاری آن روی کیفیت صداست؛ بنابراین اگر کیفیت صدا برای شما حیاتی است باید از خرید هدفونهای اکتیو نویز کنسلینگ صرفنظر کنید و یکراست سراغ هدفونهای پسیو نویز ایزولیتینگ بروید.
هدفونهای پسیو نویز ایزولیتینگ:
عموماً قیمت پایینتری از هدفونهای اکتیو نویز کنسلینگ دارند؛
برای مقابله با ورود نویزها، نیازی به انرژی ندارند؛
تمام دامنهٔ صدا را به صورت یکسان مسدود میکنند؛
کیفیت صدا را تغییر نمیدهند.
آیا هدفونهای نویز کنسلینگ به شنوایی آسیب میزنند؟
خیر. اتفاقاً خیلیها برای آسیب ندیدن شنوایی سراغ این هدفونها میروند! آسیب زمانی اتفاق میافتد که با صدای بلند آهنگ گوش کنید. از آنجایی که تمرکز هدفونهای ANC، فرکانسهای پایین صداست، هیچ اثر مخربی روی شنوایی شما ندارد. بعلاوه این هدفونها، تشعشع و سیگنال مضری منتشر نمیکنند.