پنج افکتی که هر وکالیستی باید با آن آشنایی داشته باشد
هدف این مقاله آن است که شما با پنج افکت رایج برای وکال آشنا شوید، این که چه کاری انجام می دهند و در عمل چگونه صدا می دهند. اگر شما خواننده هستید، قطعا زمانی که در استودیو کار می کنید این افکت ها را می شنوید و اگر به تازگی کار ضبط را شروع کرده اید، در نرم افزار ساخت موزیک خود به این افکت ها بر خواهید خورد.
۱- Reverb
یکی از مهمترین افکت ها که تقریبا روی تمام ترک های وکال به کار می رود و حس یک فضای خاص را القا می کند ریورب است. ما معمولا به ریورب توجه نمی کنیم اما این افکت را همیشه در محیط اطرافمان می شنویم.
ریورب مجموعه ای از انعکاس های صوتی ست که ما آن را به صورت یک صدای پیوسته می شنویم. به بیان ساده تر باید گفت ریورب، صدای یک محیط است.
هنگام ضبط وکال ممکن است ریورب را به صورت طبیعی ضبط کنید. همچنین با استفاده از پلاگین ها و نرم افزارهای ساخت موزیک می توانید پس از ضبط، آن را به صدا اضافه کنید تا مشخصات یک فضا و اتاق را به صدای وکال اضافه کنید. با استفاده از ریورب می توانید وکال هایی که در اتاق خواب ضبط کرده اید را به گونه ای تغییر دهید که انگار در یک فضای بزرگ ضبط شده اند. ما انسان ها به قدری به ریورب عادت داریم که اگر صدای وکال را بدون ریورب بشنویم، صدایش برایمان بسیار عجیب خواهد بود.
۲- Compression
به بیانی بسیار ساده، compression مانند این است که کنترل ولوم به شکل اتوماتیک تنظیم شود. کمپرس کردن صدا کمک می کند ولوم وکال یکدست تر شود تا در میکس محو نشود و یا از طرف دیگر به قدری ولومش بالا نرود که دیگر المان های میکس را بپوشاند. بیشتر وکال هایی که ضبط می کنید دارای ولوم متغیری هستند، مثلا وکالیست ممکن است ترک را آرام شروع کند و در قسمت ترجیع بند صدایش را بالا ببرد. با استفاده از کمپرسور می توانید این بالا پایین شدن های ولوم را کنترل کنید.
برای لید وکال، از کمپرسور برای کم کردن ولوم ترانزینت هایی که صدای بلندی دارند و گوش را اذیت می کنند استفاده می شود. این کار به وسیله ی تعریف کردن یک threshold (آستانه) انجام می شود، به این صورت که صداهایی که در پایین این آستانه قرار بگیرند دست نخورده باقی می مانند و صداهایی که از این آستانه بلندتر باشند و از آن عبور کنند، در آن لحظه کاهش داده می شوند.
حتی اگر وکالیست در طول اجرا ولوم صدای تقریبا ثابتی داشته باشد، مهندسان صدا باز هم از کمپرسور استفاده می کنند تا صدای وکال منسجم تر شود.
۳- De-ess
De-esser نوعی کمپرسور است که به شکلی تنظیم شده که نسبت به نویزهای فرکانس بالای وکال که حالت سوت مانند دارند حساس باشد و آن ها را کاهش دهد. مهمترین صدایی که de-esser کاهش می دهد صدای ” Sss ” است که اسم این افکت هم از همین صدا گرفته شده است. همچنین صدای حروفی مثل “ف” و “ت” هم جزو صداهای مشکل آفرینی هستند که با استفاده از de-esser می توانید آن ها را کاهش دهید.
کلماتی که این حروف در آن ها باشد و صدای زمخت سوت مانند ایجاد کنند باعث ایجاد ناراحتی در گوش شنونده می شوند، مخصوصا اگر شنونده با هدفون مشغول گوش دادن به موسیقی باشد. این صداها همچنین باعث ایجاد distortion نیز می شوند.
میکروفن هایی که فرکانس های بالا را به مقدار زیاد دریافت می کنند، باعث تشدید این مشکل می شوند. کمپرس کردن بیش از حد صدا هم می تواند موجب بروز این صداهای زمخت شود، پس همیشه در زنجیره ی افکت های خود، de-esser را پیش از کمپرسور قرار دهید.
۴- EQ
EQ یا اکولایزر برای شکل دادن به محتوای فرکانسی وکال، سازها و افکت ها استفاده می شود تا همه ی این صداها کنار یکدیگر در میکس خوب صدا بدهند.
در بحث محتوای فرکانسی، مهندسان صدا از سه دسته بندی استفاده می کنند: فرکانس های پایین، فرکانس های میانی و فرکانس های بالا. در موسیقی، فرکانس های پایین همان فرکانس های ساب و بیس هستند و فرکانس های بالا هارمونیک هایی هستند که فضا و وضوح را به میکس اضافه می کنند. وکال در دسته ی فرکانس های میانی قرار می گیرد و می تواند تا فرکانس های بالا هم ادامه پیدا کند. وکال آقایان معمولا در پایین این طیف (یعنی در قسمت فرکانس های میانی مایل به بیس) و وکال خانم ها در قسمت بالای این طیف قرار می گیرد.
بسیاری از سازهای دیگر هم محدوده ی فرکانس های میانی را اشغال می کنند. EQ یک ابزار بسیار با ارزش است، چرا که به شما اجازه می دهد فرکانس هایی که فضای فرکانسی وکال را اشغال کرده اند را کاهش دهید و به این وسیله میکس نهایی را به لحاظ محتوای فرکانسی بالانس کنید.
۵- Pitch correction
Pitch correction (اصلاح کوک) به وسیله ی خواندن زیر و بمی وکال و اصلاح کردن نت های خارج از گام عمل می کند. در دهه گذشته این افکت به یکی از اصلی ترین ابزارهای مهندسان صدا تبدیل شده، مخصوصا در سبک هایی مثل هیپ هاپ، پاپ، موزیک الکترونیک و R&B.
وقتی که در استودیو خواننده یک برداشت خوب را می خواند که تنها چند نت آن از کوک خارج شده، می توانید بدون نیاز به ضبط دوباره ی برداشت، با استفاده از Pitch correction اشکال را برطرف کنید. اما این تنها مورد استفاده ی این افکت نیست. از Pitch correction می توانید به عنوان یک افکت modulation و distortion منحصر به فرد هم استفاده کنید. در موزیک های افراد مطرحی مثل Frank Ocean ،Post Malone و Bon Iver می توانید این افکت را به وفور بشنوید.
نکته ی پایانی
پنج افکتی که در این مقاله به آن ها اشاره شد در تمام ژانرها، استایل ها و تمپوها استفاده می شوند. یاد گرفتن چگونگی عملکرد این افکت ها کلید دستیابی به یک صدای وکال منحصر به فرد است. با دانستن نکات اساسی راجع به هر افکت، می توانید از آن ها بهترین استفاده را ببرید و سرعت عمل خود را در کار کردن با این افکت ها افزایش دهید.
