سینتی سایزر آنالوگ چیست؟ راهنمایی برای افراد مبتدی

سینتی سایزرهای آنالوگ در دهه ی شصت میلادی متولد شدند و انقلابی را آغاز کردند که دنیای موسیقی را برای همیشه تغییر داد.

تقریبا تمام سینتی سایزرهای آنالوگ با استفاده از متُدی با نام subtractive synthesis کار می کنند. این متُد قدیمی یکی از اصلی ترین المان های کار طراحان صداست؛ این متُد، پایه و اساس تمام متُدهای طراحی صداست که نحوه ی تعامل ما با اینسترومنت های الکترونیکی تا به امروز را تعیین کرده است.

استفاده از متُد subtractive می تواند نقطه ی شروع مناسبی برای افراد مبتدی باشد، چرا که دیگر روش های پیشرفته ی سینتی سایز کردن صدا معمولا از همین توپولوژی ساده ای که در آن تُن صدا به یک فیلتر منتقل می شود پیروی می کنند.

پیش از آن که جلوتر برویم، باید بگوییم که نباید کلمات “analog” و “subtractive” را اشتباها به یکدیگر مربوط دانست. تمام سینتی سایزرهای subtractive، آنالوگ نیستند؛ اینسترومنت های دیجیتالی وجود دارد که این متُد را شبیه سازی می کنند که به آن ها سینتی سایزرهای آنالوگ نرم افزاری گفته می شود. با این حال بیشتر سینتی سایزرهای آنالوگ برای تولید صدا از روش subtractive synthesis استفاده می کنند.

یک سینتی سایزر آنالوگ، با داشتن تعداد نسبتا محدود ویژگی های مربوط به تولید و شکل دادن صدا، نسبت به روش هایی مانند FM، physical modelling، additive و بسیاری دیگر از روش ها، گستره ی کمتری از صداها را می تواند تولید کند.

اما این چیز بدی نیست؛ این محدودیت هم افراد مبتدی را به خود جذب می کند و هم برای طرفداران پر و پا قرص سینتی سایزرهای آنالوگی که می خواهند صدای ساده طراحی کنند ایده آل است.

سینتی سایز صدا به روش Subtractive

پایه و اساس تولید صدا به روش subtractive بسیار ساده است. کار در قسمت oscillator شروع می شود که در حقیقت تولید کننده ی waveform یا موج صوتی است.

موج سینوسی یا sine wave، ساده ترین موج صوتی است که در آن تنها یک هارمونیک (هارمونیک فاندامنتال) در یک pitch مشخص وجود دارد؛ یک square wave که طنین صدای توخالی دارد، تنها هارمونیک های فرد دارد؛ موج sawtooth هم حاوی هارمونیک های زوج و هم حاوی هارمونیک های فرد می باشد.

سپس به white noise می رسیم که حاوی تمام فرکانس ها با مقداری برابر است. بیشتر سینتی سایزرها دارای دو یا تعدادی بیشتر از oscillator هستند که با ترکیب آن ها می توان ترکیبی از waveform هایی که به آن ها اشاره کردیم را در اکتاوها و tuning های مختلف داشته باشیم.

این ترکیب سیگنال oscillator سپس به یک فیلتر هدایت می شود که نقش آن حذف کردن برخی هارمونیک های oscillator است. فیلتر عامل مهمی در صدای یک سینتی سایزر آنالوگ است.

یک فیلتر low-pass، که فرکانس های بالای cutoff frequency را حذف می کند، صدا را تیره تر خواهد کرد. یک فیلتر high-pass اما فرکانس های پایین cutoff frequency را حذف می کند تا صدا را لاغرتر کند. فیلتر band-pass هم ترکیبی از این دو فیلتر است. با افزایش دادن پارامتر resonance می توانید حول فرکانس cutoff یک پیک ایجاد کنید تا فرکانس های آن محدوده برجسته تر شوند.

با ماژولیت کردن cutoff frequency در فیلتر و دیگر پارامترها در طول زمان، تاثیر بزرگی در صدا ایجاد می کنید؛ به همین خاطر است که سینتی سایزرها حداقل دارای یک envelope برای شکل دادن به پاسخگویی cutoff (و بسیاری دیگر از پارامترها) در طول بازه ی زمانی هر نُت هستند.

همان طور که از نامشان پیداست، oscillator های low-frequency که به آن ها LFO گفته می شود، مانند دیگر فیلترهایی هستند که به آن ها اشاره کردیم، با این تفاوت که با سرعت بسیاری کمی عمل می کنند. این فیلترها به جای این که در مسیر سیگنال قابل شنیده شدن باشند، پارامترهایی مانند pitch یا cutoff/resonance در فیلتر و غیره را حرکت می دهند.

چه زمانی از سینتی سایزرهای آنالوگ استفاده کنیم؟

سینتی سایزرهای آنالوگ اگرچه انعطاف و تنوع سینتی سایزرهای دیجیتال را ندارند، اما بخاطر کاراکتر گرم و غنی صدایی که تولید می کنند بسیار محبوب هستند. تُن هایی که مدار آنالوگ تولید می کند، کیفیت منحصر به فردی دارند که می توان کارهای زیادی با آن کرد؛ بیس های پرحجم، لیدهای قدرتمند و پدهای غنی تنها نمونه ای از صداهایی هستند که می توانید با سینتی سایزرهای آنالوگ تولید کنید.

سادگی نسبی تولید صدا به روش subtractive، هم می تواند یک محدودیت باشد و هم یک مزیت. اگرچه برخی از سینتی سایزرهای آنالوگ شاید قابلیت های محدودی داشته باشند، اما یاد گرفتن کار با آن ها ساده تر است و کاراکتر صدای منحصر به فردی دارند که به باور بسیاری از افراد، نمی توان آن را با اینسترومنت های دیجیتال شبیه سازی کرد.

سه سینتی سایزر آنالوگ معروف

Moog Minimoog Model D

می توان گفت که Minimoog Model D سینتی سایز کردن صدا را به طور گسترده به دنیا معرفی کرد و دوره ی انتقال از سینتی سایزرهای بسیار بزرگی که در دهه ی شصت میلادی استفاده می شد به سینتی سایزرهای همه کاره و پرتابلی که امروزه از آن ها استفاده می کنیم را آغاز کرد.

جای تعجبی نیست که این سینتی سایزر در موزیک های آرتیست های معروفی در تقریبا تمام ژانرها مورد استفاده قرار گرفته است، از Herbie Hancock تا Parliament و Pink Floyd.

اگرچه دسترسی آسان و طراحی Minimoog راه را برای نسل های بعدی سینتی سایزرها باز کرد، اما این صدای منحصر به فرد Minimoog بود که موجب موفقیت آن شد.

در این سینتی سایزر از سه oscillators و یک فیلتر افسانه ای 4pole low-pass استفاده شده بود که تُن گرم، ملایم و قابل تشخیص Minimoog را ایجاد می کرد؛ صدایی که جایش را در قلب بسیاری از موزیسین ها در سراسر دنیا باز کرد.

Sequential Circuits Prophet-5

به Prophet-5 حتی در کوتاه ترین لیست هایی که در رابطه با سینتی سایزرهای آنالوگ معروف باشند هم اشاره می شود. این سینتی سایزر که به وسیله ی Dave Smith و John Bowen طراحی و به وسیله ی کمپانی Sequential تولید شد، به عنوان اولین سینتی سایزر پلی فونیک قابل برنامه ریزی شناخته می شود.

این سینتی سایزر با ارائه ی patch memory، که به کاربران اجازه می داد 32 پریست را ذخیره و لود کنند، تحول تازه ای را در دنیای سینتی سایزرها به وجود آورد. علاه بر این، امکان پلی فونی تا 5 نُت و طراحی زیبای سینتی سایزر که از چوب درخت گردو ساخته شده بود، باعث شد تا Prophet-5 به استاندارد جدیدی در صنعت سینتی سایزرها تبدیل شود.

Roland Jupiter-8

اولین سینتی سایزر آنالوگ برند Roland صدای موزیک های دهه ی هشتاد را شکل داد و در ترک های آرتیست ها و گروه های متعددی از جمله ABBA، Duran Duran، Queen و حتی در آلبوم Thriller از Michael Jackson مورد استفاده قرار گرفت.

Jupiter-8 سینتی سایزری بود که محدودیت ها را جابجا کرد؛ این محصول یکی از اولین سینتی سایزرهایی بود که یک آرپژیاتور داشت و امکان بخش بندی کیبورد و اختصاص دادن صداهای مختلف به هر بخش را فراهم کرد. قابلیت های کراس ماژولیشن این سینتی سایزر هم منجر به تولید صداهایی شد که شبیه به صدای سینتی سایزرهای FM بود.