داستان گیتارهای موستانگ کوبین در بندِ نیروانا

کرت کوبین در آخرین مصاحبهٔ خود با مجلهٔ Guitar World گفته بود:

“از میان تمام گیتارهای جهان، «فندر موستانگ» گیتار مورد علاقهٔ من است.”.

در آن زمان (یعنی پاییز ۱۹۹۱)‏، آلبوم برجستهٔ نیروانا به نام Nevermind به‌تازگی منتشر شده‌بود اما کوبین،Krist Novoselic و Dave Grohl برای اولین بار به سمت یک پیش‌رفت بزرگ و ارتقای خود گام برداشتند.

درست چند ماه پیش، نیروانا روزهای خود را در فستیوال Reading بریتانیا – جایی که کرت گیتار Fender Strat خود را با نام “Vandalism” به نمایش گذاشت و در این مدت، او را در حال نوازندگی با گیتار زیبای جگوار دیده بودند – می‌گذراند. البته این هم به نوبهٔ خود، داستان جذابی دارد اما در واقع، زمانی که نیروانا در سال ۱۹۹۲ به فستیوال Reading بازگشت، اکثر اعضای گروه در حالی که از گیتارهای زیبای جگوار استفاده می‌کردند، دیده می‌شدند.

علی‌رغم انتشار ویدیوی Smells Like Teen Spirit در ماه آگوست و ورود آن به صدر جدول بیلبورد در ماه ژانویهٔ سال بعد، این ویدیو به طور حیرت‌انگیزی مورد توجه قرار گرفت و در آن، کوبین و گیتار بسیار جذاب او یعنی Fender Competition Mustang دیده می‌شد.
این اولین اجرای زنده او با یک موستانگ نبود؛ عکس‌های عجیب و پاپ او – که روی چند آلبوم آن‌ها هم دیده می‌شد – اولین گیتار شکیل و زیبای موستانگِ کوبین را نشان می‌دادند.

البته در این تصاویر، این گیتار را با طرح و رنگ اولیه‌اش می‌بینیم و هنوز تغییرات متعدد رنگی (‏سفید و آبی) ‏روی آن اعمال نشده‌بود. به عبارت دیگر، در این عکس‌ها می‌توان نسخهٔ ساده و اصلی موستانگ را [پیش از این‌که سرنوشت مشابه‌ای با بسیاری از گیتارهای اولیهٔ کوبین داشته باشد] مشاهده نمود.

البته این آخرین بار نبود؛ هنگامی که زمان برگزاری تور اوترو در سال ۱۹۹۳ فرا رسید، کرت به‌شدت روی گیتارهای “مورد علاقه”ی خود تکیه کرد و تصاویر نمادینی را با یک Fiesta Red یا Sonic Blue Mustang به وجود آورد و همان‌طور که می‌بینیم، گسترش بیش‌تری به افسانهٔ تجهیزات صوتی – که یک ضد قهرمان گیتار که از تکنیک و لحن [به نفعِ «طرز فکر» و «ترانه‌سرایی»] را احاطه کرده‌بود – اضافه کرد و برنده شد.

از آن‌جا که گیتار 1969 Competition Mustang کرت کوبین – که در ویدیوی Smells Like Teen Spirit هم دیده شده‌بود – در حراجی Julien با قیمت فضایی و سرسام‌آور ۴.۵ میلیون دلار فروخته شد، تصمیم گرفتیم سراغ گیتارهای زیبا و خوش‌صدای کوبین برویم و دلیل جذابیت و محبوبیت آن‌ها را دریابیم. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید…

Fender 1969 Mustang, Competition Burgundy

در سال ۱۹۶۹، فندر از تعدادی به‌روزرسانی و آپدیت برای گیتارهای دانش‌جویی موستانگ – که در سال ۱۹۶۴ عرضه شدند و به‌نوعی، نسخهٔ به‌روزرشدهٔ Duo Sonic بودند – رونمایی کرد. این به‌روزرسانی‌ها شامل تغییر بدنهٔ گیتار از حالت Slab به Contour، اضافه شدن ۳ رنگ نارنجی، قرمز و Burgundy و همچنین افزودن خطوط روشنی در قسمت پایینی گیتار (موسوم به خطوط مسابقه‌ای) که تا پشت گیتار ادامه داشت، بود.

گیتار Competition Mustang کرت کوبین، Competition Burgundy – که عنوان باشکوهی بود و برای همهٔ کارها و پروژه‌ها از آن استفاده می‌شد و شباهت زیادی به Lake Placid Blue داشت، بود.

برای افزودن به این شکوه و جلال، فندر کرت کوبین موستانگ – که به احترام کرت کوبین نام‌گذاری شده‌بود – در قالب Lake Placid Blue و با یک نوار Competition آبیِ روشن، به بازار عرضه شد.

این گیتار هم مانند بسیاری از گیتارهای هم‌نسل خود، با توجه به شهرت و محبوبیتی که به دست آورده و در بسیاری از ویدیوهای بزرگ و مشهور حضور داشته، ممکن‌است عملکرد متفاوتی نسبت به گیتارهای تولیدشده در زمان خود داشته باشد. بنابراین، همهٔ Competition Burgundyها یک‌سان نیستند.

شاید با خود-اتان بگویید که نام نهایی این گیتار با نام اولیه‌اش کمی متفاوت است؛ دلیل این تفاوت، اضافه شدن یک ته‌رنگ بنفش – که در اطراف لبه‌های مدل‌های قدیمی دیده می‌شود – و گاهی اوقات به صورت ناگهانی و گاهی اوقات [مانند گیتار کرت کوبین] به صورت یک رنگِ کم‌تربرجسته و جامد به نظر می‌رسد – بود.

در برخی تصاویر، گیتار کوبین به رنگ فیروزه‌ای و در برخی دیگر، به رنگ آبیِ تیره‌تری به نظر می‌رسد. صرف‌نظر از این موضوع، این لایهٔ اضافی دقیقن همان چیزی است که Competition Blue/Competition Burgundy را از یک‌دیگر متمایز می‌سازد.

کرت گیتار-اش را از Voltage Guitars [در هالیوود] خریداری کرد.

بر اساس ادعای حراجی Julien، این گیتار بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۱۹۹۱ خریداری شد و در طول ضبط و تولید آلبوم Nevermind مورد استفاده قرار گرفت. از آن‌جا که نیروانا در استودیوی Sound City در لاس انجلس مشغول ضبط آهنگ Nevermind بود، به احتمال زیاد کرت در این بازهٔ زمانی Competition Mustang را به دست آورده است.

“با نگاه دقیق‌تر به ویدیوی Smells Like Teen Spirit چند نکته مانند لبهٔ منحنی Bridge موستانگ و چیزی که شبیه به یک بریج‌پیکاپِ Single Coil به چشم می‌خورد.”

دلیل اصلی توجه کرت به گیتارهای دانش‌جویی فندر (مانند گیتار موستانگ) در دسترس بودنِ آن‌ها بود که اغلب با قیمت‌های بسیار مقرون‌به‌صرفه و وسوسه‌انگیزی عرضه می‌شدند. این زمان، خیلی قبل‌تر از شکوفایی و تولید گیتارهای پرزرق‌وبرق امروزی است و نکتهٔ مهمی که همواره باید به خاطر داشته باشید این است که وقتی کرت Competition Mustang را کشف کرد، کمی بیش‌تر از ۲۰ سال سن داشت.

این گیتار کمی مسن است اما خوش‌بختانه هنوز آن‌قدر قدیمی نشده که نتوان آن را در بازار اجناس کارکرده پیدا کرد. هرچند با گشت‌وگذار در بازار محصولات صوتی می‌توانید این گیتار را پیدا کنید اما به یاد داشته باشید که این گیتار لزومن به اندازهٔ گیتارهای زیبای Super Strats یا استراتوکسترهای خوش‌صدا و Les Pauls، جذاب، چشم‌گیر و گوش‌نواز نیست اما هنوز هم صدای گرم و غنی‌ای دارد.

این‌که بگوییم Competition Mustang نادر و کم‌یاب است، چندان درست نیست اما نکتهٔ بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که گیتار کرت، نسخهٔ چپ‌دستی بود که توسط کارخانه ساخته شده‌بود.

علاوه بر این، وقتی کرت این گیتار را خرید، بدنهٔ آن به رنگ Rosewood بود و این برای یک گیتار قدیمی و کارکرده واقعن جذاب و استثنائی بود.

با نگاه دقیق‌تر به ویدیوی Smells Like Teen Spirit چند نکته مانند لبهٔ منحنی Bridge موستانگ و چیزی که شبیه به یک بریج‌پیکاپِ Single Coil به چشم می‌خورد.

طبق ادعای حراجی Julien ، یکی از متخصصان گیتار کرت – یعنی ارنی بیلی – در اوایل سال ۱۹۹۲ بریج‌پیکاپِ این گیتار را با یک پیکاپِ Single Coil سایز Humbucker به نام Seymour Duncan SHR-1 Hot Rails جایگزین کرد.

Competition Mustang حداقل در یک بازهٔ زمانیِ قابل توجه، گیتار مورد علاقهٔ کرت بود. پس از سال‌ها نوازندگی با گیتارهای ارزان‌قیمت و معمولی، این گیتار در واقع یکی از زیباترین و ‘مناسب‌ترین’ گیتارهای کرت به شمار می‌آمد.

اگرچه او تصمیم گرفت هنگام ضبط اولین ویدیوی گروه با لیبل اصلی، از این گیتار استفاده کند اما شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید وی [به طور عمدی یا اتفاقی] تی‌شرتی پوشیده بود که رنگ گیتار را همراه با نوارهای آبی‌رنگ آن، خیلی راحت و شفاف منعکس می‌کرد.

ارزش واقعی گیتارهای Competition Mustang و ’65 Jaguar مشخص نبود اما چیزی که کاملن واضح و بدیهی بود، این بود که این گیتارها جزو باارزش‌ترین و گران‌ترین محصولات صوتی دنیاست. چیزی که به‌وضوح مشخص است، این است که اجرای این گروه در Trees Club تگزاس در ۱۹ اکتبر ۱۹۹۱ رویدادی جنجالی و هیجان‌انگیز بود که در آن، هر ۲ گیتار مذکور به چشم می‌خورد.

با تماشای ویدیوهای این کنسرت – که اغلب توسط دوربین‌های هندی‌کمِ معمولی و بی‌کیفیت توسط افراد عادی ضبط شده‌اند – می‌بینیم کرت مسئولیت اجرای قطعات آغازین کنسرت را بر عهده دارد.

گیتاری که در ابتدای کنسرت در دست او می‌بینیم، یک Jaguar است اما متأسفانه پس از چند دقیقه اجرا با ین گیتار، مشکلات صوتی عجیبی به وجود می‌آید؛ تا آن‌جا که کرت پس از اجرای قطعهٔ Drain You مجبور می‌شود گیتار-اش را با یک Competition Mustang عوض کند.

او پس از تعویض گیتار-اش توانست قطعات بعدی – یعنی School، Floyd The Barber،Smells Like Teen Spirit ،About a Girl و Polly – را به طور حیرت‌انگیز و گوش‌نوازی اجرا کند.

متأسفانه طی یک اتفاق عجیب و متأثرکننده، گیتار محبوب کرت – یعنی موستانگ – دچار آسیب‌های ظاهری بسیار زیادی شد. طبق ادعای بعضی منابع، پس از برخورد شدید گیتار با کنسول میکس، آسیب‌های زیادی به بخش بدنه و Neck گیتار وارد شد و همین ضربه‌ها باعث شکستگی Neck و زاویهٔ ۴۵ درجهٔ آن با بدنهٔ گیتار شد.

بعدها در یکی از کنسرت‌ها طی یک حرکت نمادین، نور از روی کرت عبور کرد و وی با یک گیتار جگوار روی صحنه حاضر شد. طبق گفتهٔ منبع عالی و قابل اعتماد-امان یعنی لایونیروانا، موستانگ مورد علاقهٔ کرت تا حدود یک سال پس از این ماجرا در اجراهای زنده دیده نشد.
بعضی منابع ادعا کرده‌اند که موستانگِ مورد علاقهٔ کرت توسط خود او نابود شده‌بود.

فراتر از این، برخی منابع، داستان‌های جالبی از اجرای Trees Club و درگیری کرت با نیروهای حراست سالن و وارد کردن ضربه به سر نیروهای امنیتی با یک گیتار جگوار تعریف می‌کنند!

همان‌طور که در پاراگراف‌های قبل هم ذکر کردیم، زمانی که موستانگ به دست کرت رسید، هنوز بریج و ویبراتو اصلی خود-اش را داشت اما پس از مدتی، ارنی بیلی بریج اصلی را با بریج Stewart MacDonald جایگزین کرد و سپس یک بریج TOM ساخت کمپانی Gotoh را برای اجرای کنسرت نیروانا در سال ۱۹۹۲ روی گیتار او بست

. شاید باور-اتان نشود اما همین کانفیگِ به‌ظاهر ساده، بعدها به یک مدل اصلی بریجِ موستانگِ کرت تبدیل شد.

ارنی به حراجی جولین می‌گوید:

“من بریج این گیتار را به گونه‌ای بازسازی کردم که بعدها شاهد صدای جادویی این بریج در آلبوم In Utero و تعبیهٔ آن در گیتارهای افسانه‌ای Sonic Blue Mustangs بودیم. این کار شامل جایگزین کردن بریج اصلی با یک بریج TOM و کج کردن Tailpiece پشتیِ آن بود. از آن‌جا چند واشر به پست‌هایی که Tailpiece را به هم متصل می‌کردند اضافه شد تا آن را در برابر سطحی که روی آن قرار داشت، محکم کند.

این اصلاح، چندین مشکل را حل کرده‌است؛ سیستم ترمولو از کار افتاده و در این فرآیند، ثبات و پایداری Tuning افزایش می‌یابد. معکوس کردن خود Tailpiece به ما این امکان را می‌دهد تا ضمن تغییر زاویهٔ اتصال سیم‌ها به بریج، ثبات و پایداری Tuning صدای گیتار را افزایش داده و از تعویض چندبارهٔ سیم‌ها جلوگیری کنیم.

علاوه بر این، با محکم کردن Tailpiece در برابر سطح رویی‌اش، همچنین می‌توانیم از جذب شدن رزونانسِ سیم‌ها توسط فنر ترمولو جلوگیری و این رزونانس را به بدنهٔ گیتار هدایت کنیم.”

ارنی بیلی این دیاگرام دستی – که در آن نحوهٔ کار گیتار موستانگ خود-اش شرح داده‌شده – را در اختیار وب‌سایت موزیک‌رادار قرار داده‌است. او همچنین خاطرنشان کرده: “من معتقدم Competition Mustang، فنرها(یا همان Springها) را در جای خود باقی گذاشت. البته بعدها در تور Utero، تمام فنرهای گیتارهای موستانگ حذف شده‌بودند؛ زیرا با حذف فنرها، علاوه بر تولید صدای زیباتر، نوازندگی با ساز هم راحت‌تر از قبل می‌شد.”

 

در حالی که عکس‌های بسیار کمی از گروه در طول جلسات ضبط کنسرت In Utero وجود دارد، Steve Albini خاطرنشان می‌کند که

“کرت همیشه از یک گیتار موستانگ، جگوار ۶۵، یونیوکس های‌فلایر، یک گیتار سفارشی – که ترکیبی از جگوار/موستانگ بود [و به احتمال زیاد، نمونه اولیهٔ Jag-Stang است] و البته گیتار خود Albini یعنی Veleno استفاده می‌کرد.”

ارنی بیلی همچنین در مصاحبه‌اش با حراجی جولین تأکید کرده‌است که Competition Mustang یکی از گیتارهایی بود که وی برای جلسات تمرین تورکنسرت In Utero آماده کرده‌بود.

از زمان مرگ کرت، Competition Mustang چندین بار در معرض دید عموم قرار گرفته‌است: بین سال‌های ۲۰۱۰ تا آوریل ۲۰۲۲، این گیتار در موزهٔ فرهنگ پاپ سیاتل (یا همان موپاپ) ‏به نمایش گذاشته‌شد و کمی قبل از این‌که برای حراج آن برنامه‌ریزی شود، بین ۲۸ آوریل تا ۳ می ۲۰۲۲ به کافه هارد راک لندن منتقل شد.

گیتارهای Mustang تورکنسرت In Utero

“در زمان مرگ کرت هنوز چهار گیتار دیگر باقی مانده‌بود. این گیتارها در فروشگاه‌های موسیقی ژاپن به عنوان گیتارهای معمولی فروخته می‌شدند؛ بدون این‌که کسی بداند برای کرت ساخته شده‌اند.”
– نقل قولی از اسکات زیمرمن

در سال ۱۹۹۳، زمانی که نیروانا برای برگزاری تورکنسرت In Utero آماده می‌شد، کوبین ۱۰ گیتار از فندر سفارش داد. در آن زمان، ]اگرچه[ فروشگاه‌های شخصی فندر در ایالات متحده تازه شروع به کار کرده بود اما هنوز آمادگی کافی برای ساختن Neckهای گیتار مخصوص افرادِ چپ‌دست را نداشت.

کار ساخت گیتار به مرور زمان به اسکات زیمرمن – یکی از کارمندان قدیمی و اساتید سازندهٔ گیتار شرکت Fujigen که گیتارهای ژاپنی فندر را می‌ساخت – سپرده شد. زیمرمن همیشه برای رفع مشکلاتی که کرت در تورکنسرت In Utero با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کرد، در دسترس و آماده‌به‌کار بود. علاوه بر این، وقتی که یکی از گیتارهای Sonic Blue Mustang در سال ۲۰۱۹ به حراج گذاشته‌شد، زیمرمن گواهی‌نامه‌ای را مبنی بر اصالت این گیتار به حراجی جولین اعطا نمود.

در متن این گواهی‌نامه آمده‌بود:

“در سال ۱۹۹۳، دوستی – که مدیریت روابط هنرمندان فندر را بر عهده داشت – با من تماس گرفت و در مورد ساخت یک فندر موستانگ چپ‌دست برای کرت کوبین از گروه نیروانا صحبت کرد.

با موافقت کمپانی Fujigen من ساخت گیتار سفارشی آن‌ها را شروع کردم. البته آن‌ها بیش از ۱ گیتار سفارش داده بودند. سفارش آن‌ها ۱۰ گیتار بود و در متن درخواست‌اشان چنین ذکر شده‌بود که طی چند ماه آینده حداقل ۲ گیتار باید آماده و ارسال شود. این گیتارها، 69 Mustang و Fiesta قرمز و آبی بودند.

در ژوئن ۱۹۹۳، یک گیتار آبی و یک گیتار فیستا قرمز برای کرت ارسال شد. در اکتبر همان سال، ۲ گیتار فیستا قرمز دیگر نیز به کرت تحویل داده‌شد. قبل از مرگ کرت، در فوریهٔ سال ۱۹۹۴ دو گیتار فیستا قرمز دیگر نیز برای وی ارسال شد اما متأسفانه این آخرین سری گیتارهایی بود که در زمان حیات کرت مخصوص او ارسال شد.

جملهٔ کلیدی که در ابتدای پاراگراف به آن اشاره کردیم، همین‌جاست… در زمان مرگ کرت هنوز ۴ گیتار باقی مانده بود که باید برای او می‌ساختیم و ارسال می‌کردیم. متأسفانه این گیتارها در فروشگاه‌های موسیقی ژاپن به عنوان گیتارهای معمولی فروخته می‌شدند؛ بدون این‌که کسی بداند آن‌ها مخصوص کرت کوبین بزرگ ساخته شده‌اند.

گیتار [‏مزایده‌ای]‏ شما در تاریخ ۱۰ اکتبر ۱۹۹۳ ارسال شد و این یک مورد بسیار نادر است. در بین تمام گیتارهایی که در این تاریخ ارسال شده‌اند، تنها ۲ گیتار دارای بدنهٔ کوچک و دسته‌های طرح‌دار بودند.”

“این گیتارها [به دلیل استفادهٔ طولانی‌مدت از آن‌ها در سال‌های پایانی فعالیت گروه] مانند گیتارهای بزرگ و خوش‌صدایی نظیر موستانگ، نسخهٔ دستکاری‌شدهٔ جگوار و Vandalism Strat مشهور و نمادین شده‌اند.”

اکنون اطلاعات جزئی‌ترِ زیمرمن فاش می‌کند که قبل از مرگ کرت، ۶ گیتار موستانگ و ۲ گیتار کاستومایزشدهٔ Jag-Stang – که او Neck را طراحی و لری بروکس [از کمپانی فندر] مسئولیت ساخت آن‌ها را بر عهده گرفت – برای او فرستاده شده‌بود.

۲ گیتار آخر، فیستا قرمز بود. به عبارت دیگر، قبل از مرگ کرت تنها ۱ گیتار فیستا قرمز برای او ارسال شده‌بود. از آن‌جا که نیروانا در طول این ماه‌ها در حال سفر بود، بعید به نظر می‌رسد هیچ‌یک از این گیتارها در اجراهای زندهٔ آن‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌باشد و هیچ‌کس از محل اختفای این محصولات ارزش‌مند باخبر باشد.
البته این احتمال وجود دارد که گیتارهای مذکور، در خانهٔ کوبین باقی مانده باشند یا این‌که این گیتارها در بین گیتارهایی که توسط Courtney Love به هوادارانِ کرت اهدا شده‌بودند بوده باشد. در آخر، همان‌طور که زیمرمن بیان می‌کند، این گیتارها در اصل به عنوان جایگزینی برای موستانگ ۱۹۶۹ ساخته شدند و دستهٔ Single Coil آن‌ها با پیکاپ‌های فندر جایگزین شده‌بود.

این گیتارها [به دلیل استفادهٔ طولانی‌مدت از آن‌ها در سال‌های پایانی فعالیت گروه] مانند گیتارهای بزرگ و خوش‌صدایی نظیر موستانگ، نسخهٔ دستکاری‌شدهٔ جگوار و Vandalism Strat مشهور و نمادین شده‌اند. حمایت از جایگاه موستانگ در بین تجهیزات صوتی کوبین، کنسرت موفق MTV – که در آن کرت تقریبن برای هر آهنگی به جز Blew، تِرَکِ جادویی Nevermind و قطعهٔ Endless Nameless از موستانگ خود استفاده می‌کرد – به‌شدت دیده می‌شود.

در مورد کرت یک تصور غلط و رایج دیگر نیز وجود دارد و آن هم این است که “کرت یک گیتار سفید دارد و با آن نوازندگی می‌کند!” نورپردازی صحنه یک بار دیگر در این‌جا نقش اساسی ایفا می‌کند؛ به دلیل آن‌که سونیک بلو زیر نورهای روشن و سرد استیج قرار داشت، رنگ آن در برخی عکس‌ها، سفید به نظر می‌رسید.

در نهایت تصمیم بر این شد که از بریج‌های Humbucker روی این گیتارها استفاده شود و ارنی بیلی همان کانفیگ‌ها و اصلاحاتی که روی گیتارهای موستانگ اعمال کرده‌بود را روی این گیتارها نیز اعمال نمود. علاوه بر این، گیتارهای موستانگ دارای سوئیچ‌های ضامنی بودند که به منظور «جلوگیری از برخورد اتفاقی در حین نوازندگی» روی آن‌ها تعبیه شده‌بود.

“در مجموع، ۳ گیتار Sonic Blue Mustang به نام Sky-Stang (‏نامی که توسط کرت و ارنی بیلی ابداع شد و روی این گیتارها قرار گرفت) ‏شناخته می‌شوند که تقریبن شبیه یک‌دیگر هستند اما به طور کامل، یک‌سان نیستند.”

به هر یک از گیتارها لقبی داده شد؛ ۲ تا از گیتارها را می‌توان در ویدیوی پشت صحنهٔ فندر (که در بالا قرار داده‌ایم) مشاهده نمود.

جاستین نورول و جاستین پرز [از کمپانی فندر] در زمان توسعهٔ گیتار موستانگ کوبین – که از پیکربندی H/S گیتارهای تور کنسسرت In Utero استفاده می‌کرد اما امکانات و قابلیت‌های جذاب گیتارهای Competition، Fiesta قرمز و Sonic Blue را نیز ارائه می‌دادند – به تعدادی از گیتارهای کوبین دسترسی داشتند.

نام مستعار موستانگ قرمز فیستا، «اورنج-استانگ» بود اما در بسیاری از موارد دیده می‌شد که نام «موستانگ آبی» را روی برچسب‌های مربوط به کیس‌های گیتار درج می‌کردند! در مجموع، ۳ گیتار Sonic Blue Mustang به نام Sky-Stang (‏نامی که توسط کرت و ارنی بیلی ابداع شد و روی این گیتارها قرار گرفت) ‏شناخته می‌شوند. همهٔ این گیتارها تقریبن شبیه یک‌دیگر هستند اما به طور کامل، یک‌سان نیستند.

Sky-Stang علاوه بر این‌که به عنوان «گیتارِ کوبین» شناخته می‌شود، در بین طرف‌داران این موزیسین، به عنوان یک نمونه گیتارِ DIY موفق نیز مشهور است.

(برای کسانی که معنی DIY را نمی‌دانند: در فرهنگ انگلیسی منظور از DIY وسایل یا ایده‌هایی است که در خانه و با وسایل ارزان‌قیمت قابل ساخت و تولید هستند.) نکتهٔ مهمی که در رابطه با گیتارهای جگوار باید گفته شود این است که این گیتارها علی‌رغم ویژگی‌های ذاتی منحصربه‌فردی که دارند، اصلن قابل مقایسه با گیتارهای Sky-Stang نیستند. برجسته‌ترین ویژگی گیتارهای Sky-Stang، عدم تمایل آن‌ها به تکرار است

. به همین سبب، قیمت این نوع گیتارها اصلن با سایر رقبایشان قابل مقایسه نیست.

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید قیمت دست دوم گیتارهای موستانگ KC – که در حال حاضر خط تولید آن متوقف شده‌است – اغلب بسیار گران‌قیمت و غیر قابل خرید است!

Fender 1993 Fiesta Red Mustang (Oranj-Stang)

Fiesta Red Mustang اولین گیتار اسکات زیمرمن – استاد بزرگ ژاپنیِ کمپانی فندر – بود. با کمی گشت و گذار در اینترنت، به احتمال خیلی زیاد می‌توانید عکس‌های مربوط به اولین اجرای زندهٔ این گیتار در سال ۱۹۹۳ که در سالن رقص Smear Rosland برگزار شد را پیدا کنید. این سالن جایی بود که کرت یک بلوز راه‌راه قرمز/سیاه [از فیلم Sliver] به تن داشت. توجه به این جزئیات به‌ظاهر کوچک نشان می‌دهد که او تا چه اندازه برای حضور صحنه‌ای خود اهمیت قائل بود.

Oranj-Stang تنها چند هفته پس از تولید-اش برای اولین بار در این کنسرت دیده‌شد و همان‌طور که از عکس‌ها و فیلم‌های منتشرشده می‌توان حدس زد، کم‌ترین اصلاحات و تغییرات ممکن روی این ساز اعمال شده و Oranj-Stang موجود در این کنسرت، بسیار به نسخهٔ اورجینال و اولیه‌اش نزدیک است. فینگربورد این گیتار مانند سایر موستانگ‌ها به رنگ گل رز (رنگی در تناژ قرمز و صورتی) بوده و رنگ قرمزِ آن به واسطهٔ پوسته‌ای از جنس Scratchplate است که در این گیتار مورد استفاده قرار گرفته.

با توجه به توضیحات و تأیید زیمرمن، Headstock این گیتار تنها شامل لوگوی فندر بوده‌است. البته در زمان رزلند، کرت احتمالن گیتاری خاص با بریج Single Coil اختصاصی Seymour Duncan JB Jr در دست داشته است.

چند ماه بعد، کرت آرام‌آرام دیگر گیتارهای موستانگ زیمرمن را به همراه گیتار منحصربه‌فرد خود-اش یعنی Jag-Stang در اجراهای زندهٔ نیروانا مورد استفاده قرار داد. وی تا اواخر سال ۱۹۹۳، بدنهٔ گیتار-اش با یک صفحهٔ Pearloid سفیدرنگ و بریج آن با یک هامبوکر سیاهِ فول‌سایز (به احتمال زیاد Seymour Duncan JB که در سایر گیتارها هم به کار رفته‌بود) جایگزین شده‌بود.

همان‌طور که در ویدیوی پشت صحنهٔ فندر هم دیده می‌شود، Oranj-Stang هنوز در خانهٔ کوبین باقی مانده‌است.

Fender 1993 Sonic Blue Mustang (Sky-Stang I)

از میان سه گیتار محبوب Sky-Stang کرت، اولین سری آن یعنی Sky-Stang I را می‌توان در اغلب اجراها – من‌جمله تورکنسرت In Utero – مشاهده نمود.

به لطف اجرای زندهٔ نیروانا در MTV Live – که گیتارهای موجود در آن، کاملن منحصربه‌فرد بودند – آرامش موجود در اجراهای این تور، تمامن به واسطهٔ اجرای کرت با این گیتار است. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید او از این گیتار بیش از دو گیتار دیگر Sky-Stang آبی‌رنگ‌اش استفاده می‌کرد.

این گیتار اساسن شباهت بسیار زیادی به سایر گیتارهای وی دارد؛ فینگربورد سرخ‌رنگ، بدنهٔ Scratchplate قرمز-رنگ و شباهت ظاهری به Sonic Blue. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که [طبق اشارات زیمرمن] عبارت Offset Contour Body در قسمت بالایی (Headstock) این گیتار درج نشده‌است.

با این حال، بزرگ‌ترین ویژگی آن این است که Sky-Stang I به جای بریج‌های Seymour Duncan JB سیاه، از هامبوکرهای سفید استفاده می‌کرد.

“حتی اگر Fender Kurt Cobain Mustang رسمی و سایر کپی‌هایی که توسط طرف‌داران وی ساخته شده‌است از بریج‌های هامبوکر سیاه استفاده کنند، Sky-Stang I را می‌توان به عنوان یک نمونهٔ اصیل Coabin Mustang در نظر گرفت.”

با توجه به این‌که کرت، بریج‌های JB را روی سایر گیتارهایش هم تعبیه کرده‌بود و به نظر می‌رسد گیتار Fiesta Red Oranj-Stang شامل یک بریج JB Junior باشد، منصفانه‌است اگر تصور کنیم Sky-Stang هم شامل یک بریج JB بوده‌است.

بریج دیگری که کرت علاقهٔ زیادی به آن داشت، بریج‌های Seymour Duncan Hot Rails و DiMarzio Super Distortion در گیتارهای جگوار بود. با این حال، در عکس‌هایی که در طول اجرای نیروانا در کنسرت MTV Live گرفته شده‌است، هرجا که بریج‌های هامبوکر در آن قابل مشاهده است، به نظر نمی‌رسد که قطعات قطبی (Pole Pieces) – آن‌طور که در بریج‌های Super Distortion دیده می‌شود – دارای یک «فرو-رفتگی» خاص باشند.

حتی اگر Fender Kurt Cobain Mustang رسمی و سایر کپی‌هایی که توسط طرف‌داران وی ساخته شده‌است از بریج‌های هامبوکر سیاه استفاده کنند، Sky-Stang I را می‌توان به عنوان یک نمونهٔ اصیل Coabin Mustang در نظر گرفت. این گیتار تا آخرین اجرای نیروانا در مونیخ (Terminal One) در بین تجهیزات مورد علاقه و محبوب کوبین باقی ماند.

این گیتار در حال حاضر به عنوان بخشی از نیروانا در موزهٔ Seattle MoPOP در معرض نمایش گذاشته شده‌است. هدف از برگزاری این نمایشگاه، به نمایش گذاشتن تجهیزات مورد استفادهٔ کرت در نیروانا و زنده نگه داشتن یاد او بوده‌است.

Fender 1993 Sonic Blue Mustang (Sky-Stang II / Blue Mustang)

“اگرچه ما می‌گوییم این گیتار به دفعات کمی مورد استفاده قرار گرفته اما باید این را هم تأکید کنیم که Sky-Stang II بر خلاف باور عمومی، روی صحنه خیلی خوب می‌درخشید و از پس انجام همهٔ کارها بر می‌آمد.”

Sky-Stang II گیتاری بود که در زمان حیات کرت هم بسیار کم استفاده می‌شد و وقتی او از دنیا رفت، این گیتار در خانهٔ وی باقی ماند.

اگرچه ما می‌گوییم این گیتار به دفعات کمی مورد استفاده قرار گرفته اما باید این را هم تأکید کنیم که Sky-Stang II بر خلاف باور عمومی، روی صحنه خیلی خوب می‌درخشید و از پس انجام همهٔ کارها بر می‌آمد.

در برنامهٔ نیروانا در ۲ دسامبر ۱۹۹۳ در تالاهاسی، می‌توانید بخشی از اجرای حیرت‌انگیزMustang In Utero کرت را ببینید. او کار-اش را با Jag-Stang آغاز می‌کند و بدون آن‌که قطعهٔ Lithium را به پایان برساند، گیتار-اش را عوض کرده و Sky-Stang I را در دست می‌گیرد.

بعد از آن، قطعهٔ Pennyroyal Tea باید پخش می‌شد و کورت گیتار-اش را با یک موستانگ آبی – که از بریج‌های هامبوکر سیاه استفاده می‌کرد – عوض کرد. با پیش رفتن برنامه، وقتی چراغ‌های صحنه در طول اجرای قطعات مختلف تغییر می‌کند، به‌وضوح می‌توانیم بافت بدنهٔ گیتار کرت را ببینیم و همین موضوع به ما می‌گوید که وی در حال استفاده از یک Sky-Stang II می‌باشد به عبارت دیگر، کرت این گیتار را به عنوان یک گیتار پشتیبان انتخاب کرده و هرگز از آن به عنوان گیتار اصلی‌اش استفاده نمی‌کند.

نکتهٔ مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که گیتارهایی که وی در طول اجراهایش استفاده می‌کند، همان گیتارهایی است که پیش‌تر، زیمرمن به آن‌ها اشاره کرده‌بود. او همچنین گفته‌بود که گیتارهای سری Sky-Stang تفاوت چندانی با هم ندارند و نوازندگی با Sky-Stang II تفاوت چندانی با نوازندگی Sky-Stang III ندارد.

علاوه بر ویدیوهای موجود در یوتیوب و سایر منابع آنلاین، مستندات و تصاویر خیلی خوبی از گیتار Sky-Stang II کرت می‌توانید پیدا کنید. برای مثال، در کتاب کرت، یک تصویر خیلی بزرگ از او و Sky-Stang II دیده می‌شود. همچنین در مستندی که توسط فندر تهیه شده‌بود و در آن تمرکز اصلی روی گیتارهای سری Sky-Stang بود، می‌توانید فیلم‌هایی از کرت و Sky-Stang II را مشاهده نمائید.

یک بار دیگر این را یادآوری می‌کنیم که استفاده از متریال Scratchplate و همچنین تعبیهٔ یک نوار زرد/نارنجی – که بین پیکاپ، بریج و کنترل‌های گیتار قرار گرفته – می‌توانیم مدل گیتار را به‌راحتی تشخیص دهیم. علاوه بر این‌ها، با وجود حک شدن عبارت Offset Contour Body روی Headstock گیتار، متوجه شویم این گیتار در واقع همتای Sky-Stang III است. از این گذشته، با تماشای ویدیوی مذکور به‌وضوح می‌توان بریج هامبوکر Seymour Duncan سیاه‌رنگ این گیتار را مشاهده نمود.

با برداشته شدن پیکاپ و برگرداندن آن، برچسبی با عبارت JBJ روی آن دیده می‌شود. سیستم برچسب‌گذاری Seymour Duncan در آن زمان به این صورت بود که اولین حرف نام خانوادگی ویندر(شخص/دستگاهی که گیتار مذکور را تولید کرده) – که در این‌جا J اضافی برای ماریکولا جوارز است – روی محصولات درج می‌شد. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید ماریکولا جوارز در حال حاضر فروشگاه اختصاصی Seymour Duncan را مدیریت می‌کند.

نکتهٔ جالب دیگر آن است که صفحهٔ فلزی موجود در قسمت پشتی JB کورت تنها برای شش پیچ Pole Piece سوراخ شده‌است در حالی که در مدل‌های بعدی، در هر دو طرف هامبوکر سوراخ‌هایی برای این منظور دیده می‌شود. این سوراخ‌ها به گونه‌ای هستند که صفحات پشتی می‌توانند به صورت یونیورسال بین بریج و پیکاپ Neck مورد استفاده قرار گیرند.

همین جزئیات کوچک نشان‌دهندهٔ این است که پیکاپ مذکور به جای آن‌که یک پیکاپ جدید و امروزی باشد، همان پیکاپی است که در دههٔ ۸۰ میلادی توسط کارخانه تولید شده و روی محصولات آن زمان نصب شده‌است.

فندر از Competition و In Utero Mustang به عنوان طرح اولیه برای دو مدل کرت کوبین موستانگ استفاده کرده‌بود.

Fender 1993 Sonic Blue Mustang (Sky-Stang III)

Sky-Stang III یکی از ۲ گیتار Sonic Blue Mustangs است که کوبین بیش‌تر اوقات از آن‌ها در اجراهای زنده‌اش استفاد می‌کرد. این گیتار، چند ویژگی ظاهری منحصربه‌فرد داشت که به واسطهٔ همان ویژگی‌ها می‌توانستید این گیتار را از سایر گیتارهای موجود، تشخیص دهید. اولین و بارزترین ویژگی آن، بریج Seymour Duncan JB هامبوکرِ سیاه‌رنگ‌اش است. تنها با همین ویژگی می‌توانید Sky-Stang III را از Sky-Stang I تمیز دهید.

ویژگی دوم، وجود نوارهای زرد/نارنجی روی بدنهٔ بافت‌دار Scratchplate و مابین پیکاپ‌ها است. آخرین ویژگی ظاهری و متفاوت این گیتار که زیمرمن هم در مصاحبه با حراجی جولین به آن اشاره کرده‌بود، حک شدن عبارت Custom Contour Body روی Headstock آن است.

Courtney Love بعد از مرگ کرت و دریافت نامه‌ای از طرف هوادار ۱۰-سالهٔ وی به نام Bobby Costello این گیتار را در دسترس عموم مردم قرار داد. به عبارت دقیق‌تر، خانم Courtney Love در پاسخ به لطف و محبت هوادار کرت، این گیتار زیبا و خوش‌صدا را به او هدیه داد.

در این نامه – که به صورت آنلاین منتشر شده و در کنار گیتار باقی مانده‌است – آمده‌است:

“شاید از خواندن این نامه تعجب کنید اما نامهٔ شما مرا به‌شدت تحت تاثیر قرار داد و به همین دلیل، تصمیم گرفتم یکی از گیتارهایی که کرت علاقهٔ زیادی به آن داشت را به شما هدیه کنم. روزی که او از دنیا رفت و وسایل او را به من تحویل دادند، بسیار روز بد و وحشت‌ناکی بود. همهٔ مردم – من‌جمله کودکان و نوجوانان – عاشق موسیقی کرت بودند و من وقتی نامهٔ شما را خواندم، محبت و دوستی شما را کاملن حس کردم. همان‌طور که می‌دانید، کرت، چپ‌دست بود؛ بنابراین برای استفاده از این گیتار بایستی بسیار تمرین کنید یا این‌که آن را به یک گیتار راست‌دست تبدیل کنید. موفق باشید.”

عکس‌های Bobby Costello با گیتار، Flightcase مخصوص آن که عنوان Sky-Stang III روی آن درج‌شده را نشان می‌دهد. این گیتار چندین سال در اختیار کاستلو باقی ماند اما در سال ۲۰۱۲ کاستلو در صفحهٔ فیس‌بوکی به نام گیتارهای کرت کوبین اعلام کرد که گیتار، بدون اجازهٔ او گرفته شده و بدون رضایت وی فروخته شده‌است.

در زمان ارسال این پست در فیس‌بوک، گیتار مذکور در سالن راک‌اندرول موزهٔ مشاهیرِ شهر کلیولند در ایالت اوهایو به نمایش گذاشته شده‌بود. در این سالن، یکی از [به‌اصطلاح] طرفداران کرت از موانع امنیتی بالا پرید و ناب‌های مخصوص کنترل ولوم و Tone گیتار را از روی آن دزدید. بعد از این اتفاق، موزهٔ مشاهیر، ناب‌های اورجینال و یک‌سانی را روی این گیتار نصب کرد.

بعدها گیتار Sky-Stang III از طریق حراجی جولین در سال ۲۰۱۹ ‏به حراج گذاشته شد و در نهایت با قیمت ۳۴۰ دلار به فروش رسید.

عضویت در خبرنامه تهران ملودی
عضو خبرنامه ما شوید و مطالب و پیشنهادات ویژه ما را در ایمیل خود دریافت کنید.
نگران نباشید! هر زمان مایل باشید می‌توانید عضویت خود را لغو کنید.
ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.