چگونه تیونرهای گیتارمان را به‌روز کنیم؟

ناپایدارماندن کوک، لغزش چرخ‌دنده‌های تیونر، شکسته‌شدن چرخانک‌های تیونر و معضلات دیگری که ممکن‌است هنگام کوک گیتار با آن‌ها دست و پنجه نرم کنید، دلایل لازم و کافی هستند تا شما را برای ایجاد تغییراتی در سردستهٔ گیتارتان سوق دهد.

اگرچه «ارتقاء تیونرها» می‌تواند یک راه کاربردی و آسان برای حل مشکلات این‌چنینی در گیتار باشد اما تنوع محصولات موجود در این حوزه ممکن‌است بیش از آن‌که مشکل را حل کند، شما را دچار سرگردانی سازد. در این مقاله می‌خواهیم با بیان ترفندها و نکات کاربردی، این کار را به امری هیجان‌انگیز و جذاب تبدیل کنیم.

کدام تیونر برای شما ‘مناسب‌تر’ است؟

به طور کلی، پیدا کردن یک محصول جدید کار آسانی نیست و اگر بخواهید تجهیزات فعلی استودیتان را ارتقاء دهید، این کار سخت‌تر هم می‌شود. وقتی در مورد تیونرها صحبت می‌کنیم، باید این نکته را هم خاطرنشان کنیم که یافتن تیونری که بدون تغییر، چکش‌کاری و اضافه‌کاری، ‘به‌خوبی’ در سردرستهٔ گیتار شما جای گیرد، به این راحتی‌ها نیست و برای تحقق این امر شاید لازم باشد جای جدیدی را روی گیتارتان پیدا کنید.

اگر گیتارتان یک گیتار وینتج و یا کلکسیونی است، پیشنهاد می‌کنیم برای تعویض تیونر آن، هرگز سردسته را دستکاری نکنید چراکه ممکن‌است با این کار گیتارتان آسیب ببیند یا از ارزش آن کاسته شود. از این رو، ترجیحن دنبال تیونرهای وینتجی – که برخی شرکت‌ها به عنوان خدمات پس از فروش ارائه می‌دهند – بگردید.

تیونرهای وینتجی(قدیمی و خاطره‌انگیز)

تیونرهایی که قبلن خریداری کرده‌اید را در کنار هم قرار دهید. اگر چرخ‌دنده‌های یک یا چند تیونرتان به‌راحتی دیده‌می‌شوند، آن‌ها جزو تیونرهای وینتج دسته‌بندی می‌شوند.

همان‌طور که می‌دانید، تیونرهای وینتج معمولن دارای یک قطعهٔ فلزی استوانه‌ای‌شکل هستند که تیونر را سرِ جای خود سفت و محکم نگه می‌دارد. برای درک به‌تر این موضوع، به شکل زیر دقت کنید:

/یک ترفند برای حرفه‌ای‌ترها: اگر تیونر جدیدتان با تجهیزات قدیمی‌تر استودیو سازگاری دارد، ،تیونر جدیدتان را با همان بوش قدیمی نصب کنید. با انجام این کار، هنگام تعویض تیونر، خطر شکستن روکش بوش‌ها به‌کل برطرف می‌شود.

تیونرهای وکیوم‌شده

همان‌طور که از نام این نوع تیونرها بر می‌آید، دنده‌های این نوع تیونر‌ها به طور کامل توسط یک پوشش محافظت‌شده پوشیده شده‌اند، چرخ‌دنده در داخل محفظهٔ دایکاست محافظت شده و [نهایتن] تیونر توسط یک‌سری اتصالات رزوه‌ای – که قابلیت سفت و محکم‌شدن را دارد – به سردستهٔ گیتار محکم می‌شود. بدنیست بدانید این نوع اتصالات معمولن با آچار بکس ۱۰-میلی‌متری باز و بسته می‌شوند.

برای تعویض تیونرها، از تیونری که اتصالات‌اش از نوع فشاری است (یعنی اتصالات رزوه‌ای دارد)، باید قطر سوراخِ محل سفت‌شدن تیونر را به اندازهٔ کافی بیش‌تر کنید.

این کار به کمک یک متهٔ مخروطی قابل انجام است. توصیه می‌کنیم قبل از انجام این کار، حتمن اندازهٔ دقیق سوراخ را به دست آورید؛ چراکه در صورت افزایش بیش از حد قطر سوراخ، دیگر راه بازگشتی وجود ندارد و شما خیلی راحت به گیتارتان آسیب زده‌اید!

مکان جدید برای نصب پیچ‌های نگه‌دارندهٔ تیونر

اگر به قسمت پشتیِ سردرستهٔ گیتارتان توجه کرده‌باشید، [احتمالن] پیچ‌هایی را می‌بینید که تیونر را در جای خود محکم نگه داشته‌اند. گاهی اوقات نحوهٔ نصب تیونرهای مختلف – از برندی به برند دیگر – متفاوت است و بنابراین شاید پیچ‌های قدیمی به کارتان نیاید. در چنین شرایطی، مجبور می‌شوید جای جدیدی برای نصب تیونر و [به تبع آن] پیچ‌های مربوطه در نظر بگیرید.

برای انجام این کار، ابتدا مته‌ای را پیدا کنید که از پیچ تیونر جدید، کوچک‌تر باشد. دلیل این امر جابازکردن مته داخل سوراخ است. پس اگر به عنوان مثال، اندازهٔ پیچ شما ۲ است، مته‌تان نباید ۲ باشد و باید از متهٔ کوچک‌تری استفاده کنید.

در گام بعد، طول پیچ مورد نظر را اندازه‌گیری کنید و به اندازه‌ٔ طول پیچ، روی مته علامت بزنید و سپس محل علامت‌زده‌شده را با چسب بپوشانید تا حین ایجاد سوراخ جدید، از عمیق‌شدن بیش از حد سوراخ، جلوگیری شود.

توجه داشته‌باشید که این ۲ مرحله، قبل از ایجاد سوراخ جدید است. برای ایجاد سوراخ روی سردسته، ابتدا بایستی تیونری که خریداری کرده‌اید را روی سردسته تراز کرده و جای آن را مشخص کنید. بعد از این‌که جای تیونر مشخص شد، می‌توانید سوراخ جدید برای پیچ‌های نگه‌دارنده را ایجاد کرده و پیچ را در داخل آن‌ها سفت کنید.

یکی از معضلات ایجاد کردن سوراخ جدید روی گیتار یا وسایل دیگر، به‌جاماندن سوراخ‌های قبلی و به وجود آمدن ظاهری نه‌چندان زیبا در گیتار است. متأسفانه هیچ راه دقیق و خوبی برای اجتناب از این مشکل وجود ندارد و تنها کاری که می‌توانید انجام دهید، پرکردن سوراخ به وسیلهٔ خلال دندان یا قطعات کوچک چوبی است.

البته اگر کمال‌گرا باشید و ظاهر گیتار برایتان مهم باشد، باید رنگ چوب/خلال دندان را با رنگ بدنهٔ گیتار هماهنگ کنید 🙂

چنان‌چه تیونر جدید و قدیمی‌تان هردو از یک برند هستند، حتمن از یک‌سان‌بودن مکان زبانه‌های پیچْ اطمینان حاصل فرمایید.

گاهی اوقات زبانهٔ پیچ تیونرهای مختلف با یک‌دیگر یک‌سان هستند اما از آن‌جا که این موضوع به‌ندرت دیده می‌شود، قبل از هر کاری، حتمن آن را بررسی کنید. عکس‌های نمونهٔ زیر به شما یک ایده‌ٔ اولیه نسبت به محل قرارگیری زبانه و نوعی که باید به دنبال‌اش باشید می‌دهند.

پین‌های محکم‌سازی

امروزه تیونرهایی در بازار وجود دارند که به کمک یک یا چند پین به سردسته محکم می‌شوند. هرچند استفاده از این تیونرها چندان رایج نیست اما با این وجود، استفاده از این نوع تیونرها در گیتارهای برند فندر(Fender) محبوبیت قابل توجه‌ای دارد.

اگر شما هم علاقه‌مند به محکم‌سازی تیونر روی سردسته هستید، می‌توانید محل پین تیونر را به پایه‌ فشار دهید تا اثری روی آن ایجاد کند.

بعد از این کار، با دنبال‌کردن گام دوم – که در بالا توضیح داده‌شد – محل مورد نظر – که ردی روی آن ایجادشده – را سوراخ کنید. از علامت‌گذاری مته غافل نشوید؛ بسیار مهم است 🙂

تیونرهای قفلی(قفل‌کننده)

به‌جرأت می‌توان گفت این نوع تیونر‌ها جزو بهترین تیونرهای بازار موسیقی محسوب می‌شوند. از آن‌جا که در صورت استفاده از تیونرهای لاکینگ(قفلی) دیگر هنگام تعویض سیم‌های گیتار نیازی به شل‌کردن آن‌ها نخواهدبود، این نوع تیونرها علاوه بر این‌که بیش‌ترین ثبات و پایداری کوک را ارائه می‌کنند، به شما این امکان را می‌دهند تا سیم‌های گیتارتان را نیز بسیار راحت‌تر از قبل تعویض کنید.

این تیونر‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که روی سیم‌ها قفل شده و از شل شدن آن‌ها جلوگیری کنند.

نکاتی در مورد نسبت چرخ‌دنده‌های تیونر

نسبت چرخ‌دنده‌های تیونر، میزان زمان لازم برای ۳۶۰ درجه چرخش محور نگه‌دارندهٔ را تعیین می‌کند. به عنوان مثال، یک تیونر با نسبت دندهٔ ۱۸ به ۱، برای رسیدن به چرخش کامل، به ۱۸ چرخش تیونر نیاز دارد و در مقایسه با تیونرهای ۱۲ به ۱، تنظیم دقیق‌تری را در اختیار گیتاریست قرار می‌دهند.

شرکت Graph Tech مجموعه‌ای از تیونرها را تولید می‌کند که [بسته به شماره‌ٔ سیم] نسبت‌ دنده‌های متفاوتی دارند. با وجود این نوع تیونرها می‌توان حساسیت زیر و بمی یک‌سانی را در تمام سیم‌ها داشت.

در این مقاله سعی کردیم تا حد امکان راجع به جای‌گیری، مکانیزم متصل‌شدن تیونر به سردسته، نحوهٔ تعویض تیونر و [درصورت لازم] تعبیهٔ جای جدید برای تیونر صحبت کنیم. علی‌ایحال چنان‌چه برای تعویض تیونر با مشکل مواجه شدید، با ما در تماس باشید.