چطور با استفاده از لپ تاپ دی جی کنیم؟

راهنمای مبتدی برای نرم افزار، تجهیزات و تکنیک های مورد نیاز

پیش ترها اگر کسی می خواست دی جی شود، به دو ترن تیبل و یک میکسر نیاز داشت. همچنین باید زمانی را صرف یادگیری beat match می کرد، تکنیکی که در آن تلاش می شود دو صفحه ی گرامافون در هماهنگی با یکدیگر پلی شوند.

با از راه رسیدن تکنولوژی دیجیتال DJing، این قضیه به کلی عوض شد و پروسه ی یک دی جی حرفه ای شدن آسان تر، ارزان تر و قابل دسترس برای همه شد.
با این حال با گزینه های مختلفی که در بازار وجود دارد، شاید شروع راه کمی سردر گم کننده باشد. در این مقاله به بعضی از مهم ترین سوالات در این زمینه پاسخ خواهیم داد…

به چه نرم افزارهایی نیاز است؟

در دهه ی اخیر، مارکت نرم افزارهای DJ دو بازیگر اصلی داشته است: Traktor از کمپانی Native Instruments و Serato. اگرچه این نرم افزارها در ظاهر، حس و استایل با هم متفاوت هستند اما در کارایی تقریبا مشابه هستند. آخرین نسخه هایی که از این نرم افزارها عرضه شده به کاربران اجازه می دهند موزیک را ساماندهی و آماده کنند، تا چهار deck را بتوانند برای میکس به کار بگیرند، قسمت های مختلف ترک را برش دهند و لوپ کنند، سمپل ها را اجرا کنند و از افکت ها بهره مند شوند. هر دوی این نرم افزارها می توانند ترک ها را آنالیز کنند و به کاربر گام موزیک و تمپوی آن را نشان دهند. این دو نرم افزار همچنین قادر به سینک کردن هر موزیکی با ترک در حال اجرا هستند.
تنها ویژگی مهمی که در هر دوی این نرم افزارها وجود ندارد ویژگی Stems deck در نرم افزار Traktor است. Stems یک فرمت موزیک است که کمپانی Native Instruments آن را توسعه داده است. این فرمت به کاربران اجازه می دهد موزیک هایی را خریداری کنند که قابلیت اجرا شدن در چهار پارت مجزا را دارند که این چهار پارت معمولا وکال، بیس، درامز و ملودی هستند. سپس کاربر می تواند این چهار پارت را به صورت مجزا میکس و تنظیم کند. Native Instruments یک اپلیکیشن رایگان دارد که آهنگسازها با استفاده از آن می توانند ترک های خود را تبدیل به Stems کنند و به این وسیله هنگام دی جی کردن قادر خواهند بود کارهای خلاقانه ای را روی موزیک هایشان انجام دهند.
Traktor Pro 2 و Serato DJ Pro قیمت مشابهی دارند. Serato یک نسخه ی رایگان هم دارد، با نام Serato DJ Lite، که ویژگی های محدودی را ارائه می دهد اما باز هم تمام ابزاری که برای شروع به کار و انجام تکنیک های پایه ای نیاز است را در اختیار کاربر قرار می دهد. Traktor امکان دانلود رایگان و استفاده شدن در حالت دمو را دارد، اما هر بار فقط ۳۰ دقیقه می توانید از این نسخه ی رایگان استفاده کنید.
یکی دیگر از نرم افزارهای مهمی که از کمی بعدتر وارد بازی شده، نرم افزار rekordbox DJ از Pioneer DJ است. rekordbox در طول دهه ی اخیر به عنوان ابزاری برای کاربران CDJ های Pioneer DJ به منظور آنالیز و آماده کردن موزیک پیش از انتقال آن روی CD یا فلش وجود داشته است. با این حال با عرضه ی rekordbox DJ در سال ۲۰۱۵ شرکت Pioneer این نرم افزار را گسترده تر کرد، به شکلی که قابلیت های اجرا و میکس کاملی را به کاربرانش ارائه دهد.
rekordbox DJ اگرچه بسیار تحت تاثیر Traktor و Serato است اما فوق العاده است و ویژگی ها و استایل مشابهی با این نرم افزارها را ارائه می دهد. قیمت این نرم افزار ۱۲۹ دلار است و کمی نسبت به دو نرم افزار دیگر گران تر است، اما نکته ای که باعث فروش خوب آن شده این است که ترک هایی که در بانک این نرم افزار آنالیز و آماده می شوند برای استفاده با Pioneer CDJ ها کاملا آماده ی استفاده خواهند بود که در حال حاضر استاندارد اکثر کلاب ها در سراسر دنیا هستند. rekordbox DJ همچنین دارای یک ویژگی با نام Auto-Mix است که می تواند ترک ها را به صورت اتوماتیک انتخاب کند، آن ها را سینک کرده و با هم ترکیب کند.
علاوه بر این سه نرم افزار بزرگ، گزینه های دیگری هم وجود دارد که بسیاری از آن ها ویژگی های مشابهی را با قیمتی پایین تر ارائه می دهند. یکی از این نرم افزارها Mixxx است. این نرم افزار نه تنها برای دانلود، رایگان است بلکه open source هم هست و قابلیت اجرا روی سیستم های لینوکس را هم دارد (Traktor، Serato و rekordbox تنها برای Windows و OS X عرضه شده اند). Algoriddim Djay Pro و Cross DJ هم گزینه های قابل توجهی هستند و قیمتی در حدود ۵۰ دلار دارند.
در آخر هم بد نیست نگاهی به نرم افزار Ableton Live داشته باشید. در حقیقت Live یک نرم افزار دی جی نیست بلکه یک نرم افزار آهنگسازی است و این یعنی Live اساسا برای آهنگسازی، و نه اجرای موزیک، طراحی شده است. با این حال در طراحی این نرم افزار اجراهای زنده ی دورهمی در نظر سازندگان بوده است و در نتیجه این نرم افزار می تواند گزینه ی مناسبی برای دی جی های دیجیتال باشد. Live قابلیت سینک کردن ترک ها و میکس کردن چندین کانال و سمپل را دارد و افکت های زیادی را در اختیار کاربر قرار می دهد. مهمترین نکته ی منفی آن نداشتن یک library مناسب برای ساماندهی ترک هاست. اگر می خواهید در کنار اجرای ترک ها امکان ساخت یا ریمیکس موزیک هم داشته باشید، این نرم افزار همه ی ابزارهای مورد نیازتان را فراهم خواهد کرد.

آیا به سخت افزار اضافه نیاز دارید؟

از لحاظ فنی شما به جز لپ تاپ و نرم افزارهایی که پیش تر معرفی کردیم به چیز دیگری نیاز نخواهید داشت، و این برای شروع بهترین روش است. استفاده از ماوس و کیبورد به افراد تازه کار اجازه می دهد تا نرم افزار را بهتر بشناسند.
با این حال اگر می خواهید اجرایی حرفه ای تر داشته باشید باید مبلغی را هم صرف خرید تجهیزات دیگر کنید. در حداقل ترین حالت شما به یک کارت صدا نیاز خواهید داشت. هر نوع سیستم صوتی که در خانه ها و سالن ها وجود دارد نیاز به خروجی با کیفیت و قدرت زیادی خواهد داشت و خروجی پیش فرض کامپیوتر شما قادر به فراهم کردن آن نخواهد بود. همچنین اگر می خواهید از ویژگی cue در نرم افزارتان استفاده کنید – که به شما اجازه می دهد یک ترک را به وسیله ی هدفون مانیتور کنید بدون این که صدای آن از اسپیکرها شنیده شود – به یک کارت صدا با یک خروجی هدفون مجزا نیاز خواهید داشت.
نکته ی دیگر هم این که احتمالا شما بخواهید برای اجرا از یک کنترلر استفاده کنید. با وجود این که بیشتر بخش های نرم افزار دی جی شما با ماوس و کیبورد قابل دسترسی هستند، اما با ماوس و کیبورد بیشتر حس کار کردن در یک شرکت را خواهید داشت، نه حس یک دی جی! همچنین ماوس و کیبورد برای انجام میکس های روان و به کار بردن سر موقع افکت ها مناسب نخواهند بود. دی جی کنترلرها در انواع شکل ها و سایزها وجود دارند که از انواع ارزان و پرتابل تا مدل های پرچم دار مانند سری RZ از کمپانی Pioneer، که حقیقتا یک سیستم دی جی حرفه ای با تمام امکانات است، را شامل می شوند.
خبر خوب این است که بسیاری از کنترلرها دارای کارت صدای داخلی هستند و شما دیگر نیاز به خرید یک کارت صدای مجزا نخواهید داشت. به طور کلی می توان گفت تمام کنترلرها ترکیبی از کنترل های میکسر، جاگ ویل – برای کنترل پوزیشن و سرعت ترک – و پدهای اجرایی – که عموما برای لوپ کردن، قطعه قطعه کردن بیت، سمپلینگ و پرش به cue point های یک ترک استفاده می شوند – هستند. البته همه ی دی جی ها به تمام این امکانات نیاز ندارند.
شما باید به این نکته هم توجه داشته باشید که هر کنترلر با چه نرم افزاری کار می کند. کنترلرهای زیادی هستند که منحصرا برای کار با Traktor، Serato، rekordbox یا دیگر نرم افزارها طراحی شده اند. این کنترلرها با نرم افزار مقصدشان به راحتی مچ می شوند و شما نیاز به تنظیم خاصی برای آن ها نخواهید داشت. همچنین میدی کنترلرهایی وجود دارند که قابلیت تنظیم شدن برای کنترل اپلیکیشن های مختلف را دارند. این میدی کنترلرها به صورت کلی منعطف تر هستند اما هماهنگ کردن آن ها با نرم افزارهای دی جی و تطبیق دادن پارامترهای آن ها با نرم افزارها زمان بیشتری را از شما خواهد گرفت.
بهترین راه این است که شما نرم افزارهای مختلفی را امتحان کنید و بعد از این که گزینه ی مورد علاقه تان را پیدا کردید، تصمیم بگیرید چطور می خواهید از آن استفاده کنید و از یک کنترلر چه انتظاراتی دارید.

سیستم صفحه گرامافون دیجیتال (Digital Vinyl System) چیست؟

این سیستم ها نام های مختلفی دارند. بیشتر با نام DVS به آن ها اشاره می شود اما بعضی از نرم افزارها نام و برند مختص خودشان از این تکنولوژی را دارند، مانند Traktor Scratch. این نرم افزارها فارغ از این که چه اسمی روی آن ها گذاشته شده تقریبا کار مشابهی انجام می دهند – به یک نرم افزار دیجیتال DJing اجازه می دهند که به وسیله ی سیستم های کلاسیک تر CDJ ها یا ترن تیبل های صفحه گرامافونی کنترل شوند. چنین چیزی به وسیله ی استفاده از یک timecode برای ارتباط دادن پوزیشن deck با نرم افزار اتفاق می افتد.
چرا باید کسی از آن ها استفاده کند؟ رایج ترین مورد استفاده ی آن ها برای دی جی هاییست که می خواهند از تکنیک های ترن تیبل مانند scratching در موزیک دیجیتالی شان استفاده کنند. البته دلایل دیگری هم برای استفاده از آن ها وجود دارد. اگر شما از پیش ترن تیبل دارید و می خواهید بدون رها کردن آن وارد دنیای دیجیتال شوید، یک سیستم DVS برای شما ایده آل خواهد بود.
این سیستم ها همچنین می توانند کارها را برای شما آسان تر کنند اگر قرار است در جایی مانند کلاب به اجرا بپردازید، چون در این صورت به شما اجازه می دهند به جای استفاده از کنترلر خودتان، لپ تاپ تان را به ترن تیبل ها یا CDJ هایی که از پیش در کلاب وجود دارد متصل کنید.
بیشتر نرم افزارهای مهم حاوی نوعی digital vinyl system هستند که البته بیشتر مواقع نیاز به خرید یک وصله ی نرم افزاری یا یک اینترفیس سخت افزاری مجزا دارند. این اطلاعات را می توانید در وبسایت نرم افزارها پیدا کنید.

از کجا باید موزیک دانلود کرد؟

تمام نرم افزارهای مطرح DJ قابلیت اجرای فرمت هایی مانند MP3، WAV، FLAC یا AIFF را دارند و این یعنی شما می توانید از همان کلکسیون آهنگ هایی که دارید استفاده کنید.
نکته ی مهمی که وجود دارد کیفیت ترک هاست. بیشتر موزیک هایی که از جاهایی مانند iTunes یا Amazon دانلود می شوند و یا از روی CD کپی می شوند دارای فرمت های کم کیفتی مانند MP3 هستند. در چنین فرمتی فایل صوتی فشرده شده تا حجم فایل کاهش پیدا کند. فایل های MP3 با تنظیمات کیفیت مختلفی ساخته می شوند که به صورت بیت ریت در کیلوبایت بر ثانیه (kbps) نمایش داده می شود. فایل های صوتی موجود در iTunes و Amazon کیفیت ۲۵۶kbps دارند که وقتی با هدفون یا سیستم خانگی به آن ها گوش می دهید، کیفیت قابل قبولی خواهند داشت اما وقتی با صدای بلند از یک سیستم قدرتمند پلی شوند ممکن است صدایشان فِلَت شود.
بهترین راه این است که کار DJing را با فرمت های lossless (کمپرس نشده) مانند WAV و FLAC انجام بدهید یا حداقل از فایل های MP3 با بالاترین کیفیت یعنی ۳۲۰kbps استفاده کنید. اگر از کیفیت موزیک هایتان مطمئن نیستید، حتما پیش از اجرا جلوی جمع آن ها با یک سیستم پخش باکیفیت تست کنید.
فروشگاه های دانلود موزیکی وجود دارد که بر روی دی جی ها تمرکز دارند و موزیک ها را با فرمت های با کیفیت بالا به فروش می رسانند. Beatport مهمترین بازیگر این عرصه است اما فروشگاه های دیگری مانند Juno Download، Bleep، Boomkat یا Traxsource هم به همان اندازه خوب هستند. علاوه بر کیفیت بالایی که این سایت ها ارائه می دهند، مزیت دیگری که وجود دارد این است که موزیک ها را به شکلی لیست و ساماندهی کرده اند که برای دی جی ها مفید خواهد بود، مثلا اطلاعاتی مانند تمپوی ترک، گام آهنگ، ژانر و اطلاعاتی از این دست را به شما ارائه می دهند.
آیا می خواهید ترک های مورد نیازتان را به صورت رایگان دانلود کنید؟ می توانید نام ترک مورد نظرتان را در SoundCloud سرچ کنید. در این پلتفرم شما می توانید ترک های رایگان بسیار زیادی را به صورت رایگان دریافت کنید.

چطور باید ترک ها را ساماندهی و آماده کرد؟

شاید شما هم شنیده باشید که دی جی ها موزیک های دیجیتال را پیش از شروع سِت آماده می کنند. این آماده سازی شامل import کردن موزیک ها به قسمت library در نرم افزار دی جی شما می شود تا ترک ها آنالیز شوند. بیشتر نرم افزارهای دی جی، تمپو و گام موزیک را تشخیص می دهند و یک beat grid را به ترِک اختصاص می دهند و این همان چیزیست که نرم افزار با استفاده از آن ترک ها را با هم سینک می کند.
الگوریتم های آنالیز در نرم افزارهای مدرن، معمولا در بخش beat grid خوب عمل می کنند مخصوصا وقتی ترک شما تمپوی غیر متغیر داشته باشد. شما همیشه باید پیش از اجرا برای مخاطبان ترک ها را چک کنید، چرا که ممکن است نرم افزار در تشخیص تمپوی یک ترک اشتباه کند یا خطایی در تعیین اولین بیت ترک انجام دهد. تمام نرم افزارها ی دی جی ابزارهایی را برای اصلاح این اشتباهات در اختیار شما قرار می دهند.
آماده سازی ترک ها همچنین می تواند گوش کردن دقیق به موزیک و اختصاص دادن تگ ها بر اساس مود و ژانر و یا حتی ساخت پلی لیست ها را شامل شود. مثلا شما می توانید لیست مختلفی از ترک ها را برای بخش های مختلف سِت آماده کنید، مثلا ترک هایی برای شروع و گرم کردن سِت و ترک هایی برای بخش اوج سِت و…
همچنین بسیاری از نرم افزارهای دی جی به شما اجازه می دهند به ترک ها cue point اضافه کنید. cue point ها مارکرهایی هستند که به شما اجازه می دهند به بخش مشخصی از آهنگ پرش کنید. شما می توانید cue point ها را به بخش drop، breakdown یا شاید پارت وکالی که می خواهید روی یک ترک دیگر بیندازید اضافه کنید.