چطور از اکولایزر داینامیک استفاده کنیم؟

در این مقاله سومین نسخه از پلاگین معروف Pro-Q3 از شرکت FabFilter را بررسی خواهیم کرد. به جرات می توان گفت این پلاگین با قرار دادن ویژگی های شکل دادن به صدا در قالب یک اینترفیس ساده و زیبا، به محبوب ترین اکولایزر این نسل تبدیل شده است و توانسته راه خود را به فولدر پلاگین های تعداد بیشماری از پرودوسرهای موسیقی پیدا کند.

مهمترین ویژگی اضافه شده به سومین ورژن این پلاگین، مُد Dynamic EQ است که به وسیله ی آن باندهای Bell و Shelving می توانند به صورت اتوماتیک و در پاسخ به سیگنال ورودی، کات یا بوست شوند. این ویژگی مخصوصا برای سرکوب پرش های لحظه ای در یک محدوده ی فرکانسی خاص کاربرد دارد؛ در این حالت اکولایزر فقط وقتی روی سیگنال اعمال می شود که آن تُن ها پدیدار شوند، پس وقتی این فرکانس های ناخوشایند حضور نداشته باشند سیگنال دست نخورده باقی می ماند. متقابلا این تکنیک برای تاکید روی فرکانس هایی که از بقیه ی فرکانس ها شدت بیشتری پیدا می کنند قابل استفاده است، چیزی شبیه به داینامیک اکسپنشن (افزایش دادن داینامیک رنج صدا).

برخلاف دیگر پلاگین های اکولایزر داینامیک، Pro-Q 3 به شما اجازه نمی دهد پاسخگویی knee، release و attack را برای باندها تنظیم کنید. شاید روی کاغذ جای این پارامترها خالی باشد اما در عمل هوشمندی این پلاگین و سادگی رابط کاربری آن باعث می شود شما خیلی راحت تر بتوانید این تکنیک پیچیده ی میکس را به صورت موثر انجام دهید.

قطعا اکولایزر داینامیک چیز جدیدی نیست، اما امکان استفاده ی راحت از آن در یک پلاگین سطح بالا موجب می شود افرادی که به تازگی با این تکنیک آشنا شده اند هم بتوانند به خوبی از آن استفاده کنند؛ به همین خاطر سعی داریم در ادامه ی این مقاله کاربردها و نحوه ی عملکرد این ویژگی در پلاگین Pro-Q3 را برای شما توضیح دهیم. البته تکنیک هایی که در این مقاله خواهید خواند برای انواع پلاگین های dynamic EQ قابل استفاده است.

مرحله ی اول:

در اینجا یک نمونه از پلاگین Pro-Q 3 را می بینیم که روی یک میکس استریوی کامل لود شده است. سیبیلانس (صداهای سوت مانند) ناهنجار وکال گهگاهی از میکس بیرون می زند. با حرکت دادن ماوس روی این محدوده ی فرکانسی ویژگی Spectrum Grab به ما نشان می دهد که این صدای ناهنجار بین فرکانس های 2.5 تا 3kHz اتفاق می افتد. روی این محدوده کلیک می کنیم و آن را به سمت پایین می کشیم تا یک باند اکولایزری جدید ایجاد شود و به وسیله ی آن صدای ناهنجار سیبیلانس را حذف می کنیم.

مرحله ی دوم:

این باند جدیدی که ایجاد کرده ایم المان های دیگر میکس را زیادی تحت تاثیر قرار می دهد، پس پارامتر Gain در این باند را به 0dB باز می گردانیم. حالا نوبت به استفاده از ویژگی داینامیک می رسد. کلیک کردن و کشیدن قسمت خارجی دکمه ی چرخشی Gain داینامیک رنج باند (یا همان ratio) را تعیین می کند – اعداد منفی برای کاهش و اعداد مثبت برای افزایش یا همان اکسپنشن. به زبان ساده تر این دکمه ی چرخشی مقدار بوست/کات داینامیک شما را مشخص می کند.

مرحله ی سوم:

حالا شما باید مقدار داینامیک رنج را طوری تنظیم کنید که باند اکولایزری شما تنها زمانی که صدای ناهنجار سیبلانس پدیدار می شود محدوده ی فرکانسی آن را کاهش دهد و زمانی که این صدای ناهنجار وجود ندارد باند شما ریست شود. با انجام تنظیمات دقیق و تعیین یک مقدار منفی برای داینامیک رنج در حدود -5.6dB باند اکولایزری ما این محدوده ی فرکانسی را تنها زمانی که صدای ناهنجار سیبیلانس شنیده می شود کاهش می دهد.

مرحله ی چهارم:

به صورت پیش فرض، یک باند dynamic EQ در پلاگین Pro-Q 3 از یک مقدار اتوماتیک threshold استفاده می کند، یعنی مدام به ولوم فرکانس های ورودی باند گوش می دهد و مقدار threshold را بر اساس آن تنظیم می کند. برای این که مقدار threshold را به صورت دستی تنظیم کنید، دکمه ی Auto را غیر فعال کنید تا اسلایدر Threshold نمایان شود، سپس مقدار آن را روی -26dB تنظیم می کنیم.

مرحله ی پنجم:

از اینجا به بعد پارامتر Q (پهنای باند) را مانند یک اکولایزر عادی تنظیم می کنیم و باند اکولایزر داینامیک را خیلی دقیق روی محدوده ی مدنظر قرار می دهیم. در آخر، با کلیک کردن روی دکمه ی Bypass Dynamics می توانید صدای سیگنال پردازش نشده را با سیگنالی که اکولایزر آن را تحت تاثیر قرار داده مقایسه کنید – تکنیکی که به شما کمک می کند نتیجه ی کارتان را بهتر ارزیابی کنید.

ترفند حرفه ای:
کاربران حرفه ای می توانند از قابلیت های ساید چین اکسترنال (external sidechain) پلاگین و پتانسیل های زیادی که این قابلیت دارد بهره ببرند. شما می توانید یک ترک دیگر را روی ورودی اکسترنال Pro-Q 3 قرار دهید و این سیگنال می تواند به صورت داینامیک یک باند را کات یا بوست کند – مثلا اگر می خواهید هر بار که صدای kick drum شنیده می شود یک محدوده ی فرکانسی خاص را از صدای بیس لاین حذف کنید می توانید از قابلیت external sidechain بهره ببرید.
توجه داشته باشید باندهای اکولایزر داینامیک می توانند روی کانال های چپ و راست، کانال مونو (Mid) و استریو (Side) اعمال شوند. باند اکولایزر داینامیک همچنین می تواند در مُد Linear Phase هم عمل کند.