۶ نکته برای استفاده از ریورب در ژانرهای مختلف موسیقی

مانند تمام افکت های دیگر، در زمان اضافه کردن ریورب هم باید به ژانر موسیقی توجه داشته باشید. چیزی که در یک استایل موسیقی، مناسب است همیشه نمی تواند مناسب استایل های دیگر هم باشد و توجه نداشتن به این مسئله موجب لطمه خوردن به میکس نهایی شما می شود. به همین دلیل در این مقاله شش نکته را برای شما در نظر گرفته ایم که به شما کمک می کند برای ژانر مدنظرتان از ریورب مناسبی استفاده کنید.

۱- از رفرنس های مربوط به ژانر مورد نظرتان استفاده کنید

از این که میکس شما شبیه به ترک رفرنس (ترکی که مشتری شما به عنوان نمونه ی مطلوب به شما معرفی می کند) شود نترسید. البته نمی گوییم چیزی کاملا شبیه به ترک رفرنس بسازید اما ببینید چه المان هایی باعث خوب صدا دادن ترک رفرنس شده و از آن ها به عنوان یک راهنما استفاده کنید. تمپو، طنین و سازبندی چیزهای مهمی هستند که باید به آن ها توجه داشته باشید؛ ریورب هم یکی از این المان هاست.
پیش از این که ریورب را اضافه کنید و شروع به تغییر دادن پارامترهای آن کنید، چند ترک رفرنس در همان ژانر را به خوبی بررسی کنید. ببینید آیا ریورب های این ترک ها صدایی طبیعی دارند؟ کوتاه هستند یا بلند؟ از ریورب روی چند ساز استفاده شده است؟ زمانی که پاسخ این سوال ها را پیدا کردید راحت تر می توانید در میکس تان از ریورب استفاده کنید.

۲- صدای زنده می خواهید؟ از یک ریورب استفاده کنید

به بیان خیلی ساده می توان ریورب ها را در دو دسته قرار داد: ریورب هایی که صدای فضاهایی که در دنیای واقعی وجود دارند را شبیه سازی می کنند و ریورب هایی که این کار را نمی کنند.
اگر موزیکی دارید که در دسته ی اول قرار می گیرد و قرار است صدایی زنده داشته باشد، سعی کنید از یک باس ریورب با صدایی طبیعی برای تمام صداهای میکس استفاده کنید. مقدار bus level را پایین بیاورید و سپس آن را به آرامی تا جایی بالا ببرید که گرما و انسجامی که در صداها می خواهید را دریافت کنید. این کار به شما اجازه می دهد به شکل موثرتری حس یک فضای مشخص را ایجاد کنید. اگر می بینید این ستاپ، شما را زیادی محدود می کند، باس های مختلفی را برای سازهای مختلف ایجاد کنید و در تمام آن ها از همان ریورب استفاده کنید؛ سپس پارامترهای هر کدام از ریورب ها را کمی تغییر بدهید به شکلی که مناسب صدای هر ساز شود.
این شیوه در سبک هایی مانند فولک و جَز بسیار رایج است؛ در این سبک ها موزیسین ها در استودیو و در کنار هم به ساز زدن می پردازند. در این ژانرها، ریورب افکتی نیست که برجسته باشد و خود نمایی کند؛ در عوض در این ژانرها از ریورب برای منسجم کردن صداها استفاده می شود تا حس و صدای فضای ضبط موسیقی تقویت شود.
برای داشتن حس صمیمیت فضاهای استودیویی کوچک تر، یک ریورب room با تایم کوتاه باعث می شود سازها طوری صدا دهند که انگار جلوی شنونده اجرا می شوند. برای القا کردن حس فضاهای بزرگ می توانید از تنظیمات hall (سالن کنسرت) یا church (کلیسا) روی پلاگین استفاده کنید.

۳- نیاز به کاراکتر خلاقانه دارید؟ از یک ریورب غیر خطی (non-linear) استفاده کنید

در سبک پاپ و دیگر سبک هایی که در عصر دیجیتال ظهور کرده اند، ابعاد موسیقایی مختلفی وجود دارد که صدای طبیعی ندارند و ریورب هم می تواند جزوی از آن ها باشد. در این ژانرها ریورب ابزاری برای تاکید روی فضایی که سازها در آن ضبط شده اند نیست، بلکه شیوه ای برای تغییر دادن خلاقانه ی صداها در میکس است. به هر حال این سبک موزیک ها هستند که در کلاب ها و ماشین ها با صدای بلند پلی می شوند، پس مهندسان میکس و تنظیم کننده ها باید از هر آنچه که در اختیار دارند استفاده کنند تا توجه شونده به موزیکشان جلب شود.
برای مثال در میکس یک قطعه ی موزیک دنس الکترونیک ممکن است یک لوپ درام چهار میزانی روی دومین ضربات snare کمی ریورب داشته باشد و مقدار این ریورب در ضرب چهارم بیشتر شود تا این لوپ تکراری، خسته کننده نشود. کارهای کوچکی مانند این مثال برای صداهای درامز بسیار مفید هستند. روی یک دوره آکورد ساده که جذاب اما تکرار شونده است، می توانید برای جذاب کردن صداها از یک ریورب معکوس استفاده کنید. اگر هم میکس شما دارای یک بخش خلوت است که در آن فقط نت های ملودیک شنیده می شود، می توانید از یک ریورب پرحجم استفاده کنید و پارامتر decay time را بالا ببرید تا فضاهای خالی میکس پر شوند.
پس در این مورد شما قرار نیست صدای طبیعی یک محیط استودیویی را شبیه سازی کنید، بلکه باید با استفاده از ریورب جذابیت آهنگ را حفظ کنید.

۴- پارامترهای ریورب ها را به خوبی بشناسید

چه از پلاگین های ساده و پیش فرض نرم افزار آهنگسازی تان استفاده کنید و چه ریورب های الگوریتمیک پیشرفته تر، باید وقت بگذارید و پارامترهای روی ریورب ها را یاد بگیرید و بدانید هر کدام چه کاری انجام می دهد. یکی از بهترین روش های یادگیری استفاده از پریست ها می باشد. هر چه بیشتر با این پارامترها آشنا شوید کنترل بیشتری روی حسی که ریورب به صداها اضافه می کند خواهید داشت.
این موضوع اهمیت ویژه ای پیدا می کند اگر با موزیکی که قرار است میکس کنید آشنا نباشید و خودتان آن را نساخته باشید. مثلا شاید بدانید با یک ترک پاپ یا ایندی راک چه باید کرد، اما اگر مشتری شما یک ترک مملو از سینتی سایزر را به شما بدهد چه خواهید کرد؟
هیچ اشکالی ندارد اگر پریست ها را امتحان کنید تا ببینید کدام یک از آن ها بر فضای کار منطبق می شوند، اما این کار هیچ کمکی به درک پیچیدگی های ریورب نخواهد کرد. بدون داشتن درک درست از پلاگین هایی که در اختیار دارید، یا نتایج خوبی نخواهید گرفت و یا برای گرفتن یک نتیجه ی خوب باید وقت زیادی را صرف کنید. افکت ها برای مهندس میکس مانند ساز برای موزیسین ها هستند، پس باید سعی کنید وقت بگذارید و ریورب هایتان را روی صداهای مختلف امتحان کنید.

۵- از ریورب کم شروع کنید و سپس به سراغ automation بروید

موزیک پاپ مدرن در مقایسه با موزیک های چند دهه قبل، بیشتر به سمت ریورب های کوتاه تر و کم رنگ تر رفته است.
شاید دلیلش این باشد که امروزه ابزار بیشتری در اختیار مهندسان میکس قرار دارد و کمتر برای پوشاندن اشتباهات از ریورب استفاده می شود. شاید هم دلیلش به خاطر محبوبیت سبک هیپ هاپ و وکال های خشک این ژانر باشد. بخشی از آن هم می تواند مربوط به نحوه ی موزیک گوش کردن ما باشد؛ شنیدن صدایی که ریورب زیادی دارد با یک سیستم استریوی خوب تفاوت زیادی دارد با زمانی که بخواهید آن صدا را با ایرفون گوش کنید؛ موزیک هایی که ریورب کمی دارند صدای بهتری در اسپیکرهای لپ تاپ ها خواهند داشت.
ریورب هنوز هم استفاده می شود و تنها شیوه ی به کار بردن آن تغییر کرده است و امروزه از automation روی ریورب بسیار استفاده می شود. چرا باید روی یک گیتار از یک پریست غیر قابل کنترل استفاده کنیم وقتی می توانیم پارامتر pre-delay را automate کنیم تا روی یک سری نت های مشخص تاکید شود؟ چرا از یک ریورب یکنواخت روی وکال استفاده کنیم زمانی که می توانیم تایم های دقیق تری از ریورب را برای هر بخش وکال داشته باشیم؟ چرا انتقال بین ورس به کورس را خیلی کم اهمیت جلوه دهیم وقتی می توانیم در پایان ورس ناگهان ریورب را قطع کنیم تا توجه شنونده جلب شود؟ چیزی که سعی داریم بگوییم این است که automation کلید شما برای ارتقای بُعد موزیکالیته ی یک میکس است.

۶- از ریورب تنها در لحظه های مهم آهنگ استفاده کنید

ریورب تقریبا در تمام موزیک ها یک عنصر مهم به شمار می آید، اما افکتی است که به راحتی می توان راجب آن دچار اشتباه شد و از آن زیادی استفاده کرد. پس چطور در ژانرهایی مانند Dub و Shoegaze که ریورب زیادی دارند می توان صدایی منسجم داشت؟ پرودوسرها و مهندسان میکس برای کنترل این شلوغی چه می کنند؟
ترفندهای زیادی برای این کار وجود دارد، مانند استفاده از EQ برای شکل دادن به تُن و وزن ریورب. یا مثلا کمپرس کردن دنباله های ریورب برای این که از ماسک شدن دیگر صداها به وسیله ی ریورب جلوگیری شود. یکی دیگر از ترفندهایی که نباید از آن غافل شد، استفاده از ریورب تنها در لحظات مهم آهنگ است.
اگر دقیق به موزیک Guavo Road از گروه Scientist گوش کنید، می بینید که درامز و بیس این آهنگ بسیار خشک هستند. تنها snare و پارت های ریتم گیتار هستند که ریورب قابل توجهی دارند و تنظیمات آن ها مدام در حال تغییر است تا جذابیت میکس حفظ شود. حتی در دنیای دریم پاپ گروهی مثل Cocteau Twins تنها بخشی از حس لطیف آهنگ ها در اثر استفاده از ریورب القا می شود و بخش بزرگ تر این فضا را کورس ها، دیلی ها و استایل خوانندگی وکالیست گروه می سازد.
پس اگر مشتری شما خواهان نوعی میکس با فضای رویاگونه است، باید بدانید که شما این کار را با چند المان مختلف در میکس می توانید انجام دهید. قرار نیست تمام این فضا را با استفاده از ریورب تشکیل دهید. شاید لازم باشد مقدار کمی ریورب را با افکت هایی مانند دیلی، ماژولیشن و EQ ترکیب کنید.